انرژي‌هاي حرارتي ناشي از حضور انسان در محيط شهري: مطالعه موردي شهر تهران

Anthropogenic Heat in Urban Environment: Case of Tehran

آمارهاي هواشناسي دنيا به صراحت خبر از يك تغيير اساسي در اقليم جهاني مي‌دهند. تغييرات سطوح طبيعي زمين و نيز سطح آب اقيانوس‌ها از مهم‌ترين دلايل بنيادي اين تغيير هستند. انسان‌ها با نوع زندگي خود بر كره زمين و تحولاتي كه در پوشش زمين، جنس خاك، آلاينده‌هاي محيطي، نوع پوشش‌هاي گياهي و در مجموع ساختار نظام طبيعت به وجود آورده‌اند، شكل اقليم جهاني را تغيير داده‌اند. يكي از مهم‌ترين حوزه‌هاي بستر زمين كه دستخوش تغييرات اساسي شده، شهرها و بالاخص شهرهاي توسعه‌يافته يا در حال توسعه مي‌باشند. امروزه يكي از معضلات شهرهاي بزرگ افزايش دماي محيط شهري است كه در مطالعات علمي به اين پديده «جزيره حرارتي شهري» اطلاق مي‌شود. عوامل متعددي در شكل‌گيري جزاير حرارتي شهري مؤثرند كه يكي از آن‌ها حضور انسان‌ها و شيوه زندگي ساكنان شهر در توليد گرماي محيطي است. در سال‌هاي اخير مطالعات گسترده‌اي بر ميزان انرژي حرارتي ناشي از حضور انسان در شهرهاي گوناگون انجام پذيرفته كه برخي فاكتورهاي مرتبط با آن چون تراكم جمعيت يا ميزان حمل و نقل در سطح شهر آشكار گرديده است. در اين مطالعه ابتدا تحقيقي بر عوامل مؤثر در توليد انرژي‌هاي انساني به انجام رسيده و نمونه‌هاي موردي شهرهاي مختلف دنيا ذكر گرديده است. سپس با استفاده از يك روش محاسباتي، ميزان انرژي انساني در يكي از محلات تهران مدل‌سازي و تخمين زده شده است. در پايان تأثير جهت‌گيري خيابان‌ها، تغيير فصول و تراكم ساختماني بر تغييرات اين انرژي مورد آزمون قرار گرفته است.

According to climatological evidences the globe is highly suffering from an unprecedented climate change destructing the surficial layer of the earth and increasing the sea level as a result. Human made changes due to new life styles, environmental pollutions, manipulating the vegetation have ultimately caused grieve disorders in the nature ending into climate change. Mega-cities have been exposed to a critical environmental problem dubbed as “Urban Heat Island” (UHI), which is caused by temperature increases in urban environments. Recent studies indicate that heat generated by humans' activities is the main cause of UHI. In this study the urban anthropogenic heat generation in various cities has been reviewed and as a case study, the anthropogenic heat in Tehran has been analyzed. Finally, the effects of street orientation, seasons, and urban density on anthropogenic heat generation have been examined.