كوثر، رقم زودس سويا مناسب كشت بهاره استان لرستان و مناطق معتدل

Kousar, a New Soybean Cultivar Suitable for Spring Cultivation in Moderate Regions

معرفي ارقام زودرس و متحمل به بيماري بوته‌ميري تاثير بسزائي در توسعه كشت و توليد سويا در اقليم معتدل كشور مخصوصاً مناطق معتدل استان لرستان كه داراي پتانسيل خوبي براي توليد اين محصول در كشور هستند خواهد داشت. با هدف توليد و معرفي ارقام زودرس سويا در مناطق معتدل كشور، در سال 1372 پروژه مشتركي مابين موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر و سازمان انرژي اتمي انجام شد كه در اين پروژه بذر رقم سوياي ديررس كلارك تحت اشعه گاما قرارگرفت. بذور اشعه ديده در مزرعه كشت و پس از چهار نسل بررسي و ارزيابي صفات زراعي جهش‌يافته، 47 موتانت زودرس گزينش شدند. موتانت‌هاي گزينش شده در آزمايشات مقدماتي و نهائي عملكرد در لرستان مورد ارزيابي قرار گرفتند كه در نهايت موتانت M.7 با توجه به زودرسي و عملكرد مطلوب انتخاب شد. اين موتانت با 110 روز طول دوره رشد و عملكرد 3300 كيلوگرم در هكتار، 15 روز زودرس‌تر از رقم شاهد كلارك با عملكرد 3279 كيلوگرم در هكتار بود. همچنين عملكرد آن 500 كيلوگرم در هكتار بيشتر از عملكرد رقم زودرس TMS با طول دوره رشد 108 روز بود. آزمايشات تكميلي نشان داد كه موتانت M.7 متحمل به شرايط كم‌آبي و مقاوم به بيماري پوسيدگي ساقه و ريشه فيتوفترائي است. اين موتانت در سال 1394 توسط كميته معرفي رقم با نام كوثر نامگذاري شد.

Release of early maturity and tolerant soybean cultivars to phythophtroa disease has a significant effect on development of cultivation and production of this crop in the temperate climate of the country, especially the temperate regions of Lorestan province, that have a good potential for producing soybean in the country. In order to generate and release early mature soybean cultivars, a corporative project conducted by Seed and Plant Improvement Institute (SPII) and Atomic Energy Organization of Iran in 1372 in which seeds of Clark var. were exposed with gama ray. The irradiated seeds were sown in field and were evaluated for the mutated agronomic traits for 4 successive generations and eventually 47 early mature mutants were selected. Finally, after evaluating the selected mutants in the preliminary and adaptability yield trials, M.7 mutant was found as a superior genotype based on its early maturity and desirable grain yield. This mutant with 110 day growth period was 15 day earlier than Clark variety and also with grain yield of 3300 Kgha-1, its yield was 500 Kgha-1 higher than early mature variety TMS. Complementary experiments showed that M.7 mutant is tolerant to water deficit conditions and resistant to root and stem rot disease caused by phythophtora soja. This mutant was released as Kousar by Cultivar Release Committee of Iran in 1394.