خاستگاه ماسه سنگ هاي سازند دورود بر اساس پتروگرافي و داده‌هاي ژئوشيميايي در برش خور، البرز مركزي

ماسه‌سنگ‌هاي سازند دورود (پرمين پيشين) به‌منظور بررسي خاستگاه، جايگاه زمين‌ساختي، سنگ مادر و شرايط آب و هواي ديرينه در برش خور، واقع در البرز مركزي مورد مطالعات پتروگرافي و ژئوشيميايي قرار گرفته‌اند. سازند دورود با ضخامت 360 متر، عمدتا شامل ماسه‌سنگ‌هاي ريز و متوسط دانه به همراه مقادير كمتري رسوبات كربناته و گل‌سنگ مي‌باشد. به منظور دستيابي به اهداف عنوان شده 125 مقطع نازك مورد مطالعات پتروگرافي قرار گرفتند. آناليز مدال بر روي 20 عدد از مقاطع نازك انجام شده و 13 نمونه ماسه‌سنگي نيز جهت تعيين عناصر اصلي و فرعي مورد آناليز قرار گرفتند. بر اساس مطالعات پتروگرافي ماسه‌سنگ‌هاي سازند دورود عمدتا كوارتزآرنايتي بوده و از بلوغ بافتي و كاني‌شناسي بالايي برخوردارند. ترسيم نتايج نقطهشماري بر روي دياگرام‌هاي (Qt_99.6, F_0.2, L_0.2) و (Qm_95.9, F_0.2, Lt_3.9) نشان‌دهنده‌ي‌ اشتقاق ماسه‌سنگ‌هاي سازند دورود از بخش‌هاي داخل كراتون است. همچنين نمودارهاي ژئوشيميايي مبتني بر عناصر اصلي و فرعي نشان مي‌دهند كه اين ماسه‌سنگ‌ها‌ در جايگاه زمين‌ساختي حاشيه‌ي غيرفعال قاره‌اي نهشته شده‌اند. بر اساس شواهد پتروگرافي و ژئوشيميايي ماسه‌سنگ‌هاي سازند دورود حاصل فرسايش سنگ‌هاي دگرگوني درجه‌ي متوسط تا بالا، آذرين اسيدي و ماسه‌سنگ‌هاي قديمي مي‌باشند. بلوغ كاني‌شناسي بالا، مقدار بالاي انديس‌ شيميايي هوازدگي (CIW) و انديس‌ شيميايي آلتراسيون (CIA) و نيز دياگرام ‌ (%) SiO2 در برابر Al2O3 + K2O + Na2O (%)بيانگر هوازدگي متوسط تا شديد در شرايط آب و هوايي گرم و مرطوب مي‌باشند. جايگاه زمين‌ساختي حاشيه‌ي‌ غيرفعال قاره‌اي و آب و هواي گرم و مرطوب با موقعيت جغرافيايي ديرينه‌‌ ايران در پرمين پيشين مطابقت دارد.