بررسي مناسبات اجتماعي‌فرهنگي مهاجران لهستاني با ايرانيان؛ نمونه‌پژوهي شهر اصفهان (1321تا1324ش/1942تا1945م)

در پي تهاجم آلمان و شوروي به لهستان، در جريان جنگ‌جهاني‌دوم، نيمي از خاك لهستان به اشغال اتحاد جماهير شوروي در‌آمد و هزاران لهستاني به اردوگاه‌هاي كار در سيبري تبعيد شدند؛ اما با ﺣﻤﻠﮥ غير‌منتظرﮤ آلمان به شوروي، سرنوشت اسراي لهستاني تغيير كرد و در شورايي كه ميان دولت‌هاي متفق برگزار شد، دولت شوروي موافقت كرد تعدادي از اسراي لهستاني رواﻧﮥ ايران شوند. پناهندگان لهستاني بيش از سه‌ سال در برخي از شهرهاي ايران، ازجمله اصفهان، زندگي كردند. ورود غير‌منتظرﮤ مهاجران به اصفهان، وضعيت معيشت و بهداشت ساكنان شهر را دشوار كرد؛ اما به‌تدريج، ارتباط دوسويه‌اي ميان آنها بر‌قرار شد و مهاجران لهستاني موفق شدند بر پوشاك و پيرايش و تفريح مردم اصفهان تأثير گذارند. آنها در معرفي و انتقال فرهنگ و هنر ايراني به لهستان نيز نقش مهمي ايفا كردند. باتوجه‌به تعداد چشمگير پناهندگان لهستاني در اصفهان و برقراري مناسبات اجتماعي‌فرهنگي مهاجران با مردم اين شهر، پژوهش حاضر برآن است با رويكرد توصيفي‌تحليلي و برپاﻳﮥ منابع اسنادي، كتابخانه‌اي، مطبوعاتي و تاريخ شفاهي، اين مناسبات را طي سال‌هاي 1321تا1324ش/1942تا1945م بررسي كند. با اين رويكرد، پرسش‌هايي كه مقاله حول آن تنظيم شده است عبارت‌اند از: تأثير مهاجران لهستاني در گسترش روابط فرهنگي بين ايران و لهستان چه ميزان بوده است؟ اسكان مهاجران لهستاني در اصفهان چه پيامدهاي اجتماعي به‌دنبال داشته است؟