عنوان مقاله :
وجودشناختي صفات الهي از منظر متكلمان مدرسه بغداد
پديد آورندگان :
اعتصامي ، عبدالهادي پژوهشگاه قرآن و حديث , برنجكار ، رضا دانشگاه تهران - گروه فلسفه غرب , رضايي ، محمدجعفر دانشگاه اديان و مذاهب
كليدواژه :
صفات خدا , كلام اماميه , مدرسه بغداد , كلام معتزله , نظريه احوال
چكيده فارسي :
در مباحث كلامي بحث از وجودشناسي صفات به‌خصوص رابطه ذات و صفات الهي مسئله بسيار مهم و اختلاف‌انگيزي است. در اين مقاله ديدگاه عالمان اماميه را در مدرسه بغداد به دليل تأثير جدي آنان در كلام اماميه و تأثير و تأثرات كلام اماميه و معتزله در اين دوره درباره اين مسئله بررسي كرده‌ايم. همه متكلمان اماميه در مدرسه بغداد همچون معتزله صفات زائد بر ذات را انكار مي‌كردند؛ با اين همه در پذيرش نظريه احوال كه ابوهاشم جبايي مطرح كرده بود، بين آنان اختلاف بود. اگرچه شيخ مفيد در اين مسئله آشكارا با نظريه احوال ابوهاشم مخالفت كرد، سيد مرتضي همسو با معتزليانِ پيرو ابوهاشم مانند قاضي عبدالجبار نظريه احوال را پذيرفت. ديگر متكلمان مدرسه بغداد مانند شيخ طوسي و كراجكي موضعي همراه با ترديد در اين مسئله در پيش گرفتند.
