آيين اهل حق و رابطه آن با آيين مهر پرستي

هدف از اين پژوهش بررسي رابطه ميان آيين اهل حق و كيش مهرپرستي است. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه آيين اهل ‌حق، آموزه‌هايي مشترك با آيين‌هاي باستاني ايران دارد. نظر به سرشت تركيبي باورها و عقايد اين آيين، گويي يكي از بنيادها و آبشخورهاي فكري و اعتقادي اهل ‌حق، آيين ميترا است. از تشابهات اين دو آيين، مواردي شايان توجه است مثل: مقام والاي خورشيد و فرّ ايزدي نزد كيش مهرپرستي و آيين اهل ‌حق، انعقاد پيمان برادري، قرباني‌كردن گاو، تولد مهر و تولد برخي از پيران اهل ‌حق از دوشيزه‌اي باكره، اهميت عدد هفت، رازآلودگي. اين تشابهات تا بدان‌جا است كه مي‌توان گفت گونه‌اي همانندي در اخلاقيات، مناسك، آداب و رسوم، و نمادهاي مذهبي در ميان است؛ اما مباني بنيادين اهل حق مثل نگاه به توحيد، معاد، عدل، امامت، نبوت كاملاً با اديان باستاني ايران متفاوت است. در اين جستار تلاش مي‌شود با روش تفسيري  مقايسه‌اي و با تكيه بر كتاب سرانجام از مقدس‌‌ترين و مهم‌ترين منابع مكتوب اهل ‌حق، رابطه ميان آيين اهل ‌حق و كيش مهرپرستي واكاوي شود.