حق بر توسعه و تأثير آن بر تحقق بعد داخلي حق بر تعيين سرنوشت

«حق بر توسعه»، از مصاديق نسل سوم حقوق بشر است كه به موجب آن تمامي شهروندان يك جامعه از استحقاق مشاركت در توسعۀ اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و سياسي جامعۀ خود، همچنين بهره‌برداري از نتايج حاصل از چنين توسعه‌اي برخوردارند. حق مزبور گردآورندۀ حقوق مدني و سياسي از يك سو با حقوق اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي از سوي ديگر بوده و تحقق كامل آن تأثير عميقي بر تحقق ديگر مصاديق حقوق بشر بر جاي خواهد گذاشت. در اين ميان به‌نظر مي‌رسد از مهم‌ترين موارد اين تأثيرگذاري، تأثير مثبت تحقق حق بر توسعه بر محقق شدن «حق تعيين سرنوشت داخلي»، به معناي امكان مشاركت عمومي و آزادانۀ شهروندان در امور مختلف سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي جامعه است؛ حقي كه در فراهم شدن امكان اعمال آن عنصر مشاركت عمومي، نقش اساسي ايفا مي‌كند و بر اين اساس محقق شدن برخي از شاخصه‌هاي مهم در برآورده شدن حق بر توسعه همچون گسترش آموزش همگاني، توزيع عادلانۀ درآمدها و اشتغال مناسب، از طريق تقويت عنصر مشاركت عمومي شهروندان و ابزارهاي حياتي براي اعمال آن همچون سيستم انتخابات آزاد، جامعۀ مدني و جريان آزاد اطلاعات، نقشي مؤثر در تحقق آن ايفا خواهند كرد.