عنوان مقاله :
بررسي و نقد منابع معرفت از نظر صدرا و دكارت
پديد آورندگان :
خسروپناه ، عبدالحسين مؤسسۀ آموزشي و پژوهشي حكمت و فلسفه ايران , مؤمني ، حسامالدين دانشگاه قم
كليدواژه :
منابع معرفت , صدرا , دكارت , فلسفه معرفت
چكيده فارسي :
يكي از اساسيترين مباحث مطرحشده در فلسفه معرفت، مسئله شناخت منابع معرفت است. منابع معرفت، سرچشمههاي كسب شناخت براي نفس انسان است كه نفس شناسا در مواجهه با آنها، با استفاده از ابزارهاي ادراك، به كسب معرفت ميپردازد. صدرالمتألهين و رنه دكارت دو تن از فيلسوفان برجسته تاريخ انديشه و صاحب مكتب در دو جغرافياي مختلف فلسفي بودهاند كه ديدگاههاي خاص، ابتكاري و تأثيرگذار در اين حوزه ارائه كردهاند. نگارندگان در مقاله حاضر، ديدگاههاي اين دو انديشمند را به صورت موجز و كامل بيان كردهاند. صدرا عالم طبيعت، عالم مثال و عالم عقل را منابع اصلي معرفتي معرفي ميكند. قلب و عقل انساني نيز از نظرگاه صدرا، دو ابزار معرفتي هستند كه در اثر ارتقا، توانايي نيل به جايگاه منبع معرفتي را دارند. دكارت نيز عقل، معارفِ بهخوديخود صريح و بينياز از تأمّل، محسوسات، گفتوگو و كتاب را منابع معرفت دانسته، و وحي، الهام، علل اوليه و اصول حقيقي را جزء منابع معرفت ندانسته است. در ادامه به بررسي و نقد ديدگاههاي اين دو فيلسوف در خصوص اين مباحث خواهيم پرداخت.