تعيين نقش محيط رسوبي و فرايندهاي دياژنزي در كيفيت مخزني بخش بالايي سازند سورمه در ميدان سلمان

Role of the depositional environment and diagenetic effect on reservoir quality of the Upper Surmeh Formation in Salman Field

بخش بالايي سازند سورمه به سن ژوراسيك بالايي با ليتولوژي آهك، دولوميت و ميان لايه هاي انيدريت معادل سازند عرب در بخش عربي خليج فارس به حساب مي آيد. توالي ذكر شده بزرگ ترين سنگ مخزن سيستم ژوراسيك پليت عربي را تشكيل مي دهد. مطالعه حاضر بر اساس داده هاي مغزه (مقطع نازك، تخلخل و تراوايي مغزه و فشار موئينه تزريق جيوه) و لاگ هاي چاه پيمايي به بررسي محيط رسوبي، فرايندهاي دياژنزي و نقش آنها در كيفيت مخزني بخش بالايي سازند سورمه پرداخته است. بر اساس مطالعات ميكروسكپي نه ميكروفاسيس رسوبي شناسايي گرديد. رخساره هاي شناسايي شده به قسمت داخلي يك رمپ كربناته كم شيب، متشكل از زيرمحيط هاي سوپرتايدال، لاگون و شول نسبت داده شده اند. فرايندهاي دياژنزي نقش متغيري بر كيفيت مخزني سازند مورد مطالعه داشته اند. دلوميتي شدن، انحلال و شكستگي باعث افزايش كيفيت مخزني شده اند، حال آنكه سيماني شدن، دلوميتي شدن بيش از اندازه، انيدريتي شدن و فشردگي باعث كاهش كيفيت مخزني شده اند. بر اساس داده هاي تخلخل، تراوايي و فشار موئينه حاصل از تزريق جيوه، رخساره هاي انيدريتي و مادستون حاوي انيدريت مربوط به بخش پرتايدال، داراي پايين ترين كيفيت مخزني مي-باشند و در مقابل رخساره هاي گرين استون اائيدي و پكستون تا گرينستون بايوكلاستي مربوط به زيرمحيط شول از بهترين كيفيت مخزني برخوردار مي باشند.

The Upper Surmeh Formation (Upper Jurassic) consists of limestone, dolomite and interbeded anhydrite equivalent to the Arab Formation in the southern Persian Gulf. This succession is the main producing reservoir of the Jurassic system in the Arabian plate. This research was carried out based on core (thin section, porosity - permeability, capillary pressure data) and well log data to study the depositional environment and diagenetic effects on reservoir quality of the upper part of the Surmeh Formation. Petrographic investigations led to recognized nine microfacies which were classified in four facies belt including supratidal, intertidal, lagoon and shoal which were deposited in an arid homoclinal carbonate ramp. Diagenetic processes affected reservoir quality of identified microfacies. Among them, dolomitization, anhydritization and cementation are the main effective processes. Dolomitization increased reservoir quality but the anhydritization and cementation decreased reservoir quality. It is important to note that relevant reservoir quality is improved by development of shallow marine facies associations and secondary diagenetic events. Based on the porosity, permeability and mercury injection pressure data, anhydrite and anhydrite bearing mudstone have very low reservoir quality whereas ooid and bioclastic pack ston to grainstone have the best reservoir quality.