مدل سازي آزمايشگاهي مهاجرت در سيستم گسلي فعال شكرآب (شمال بيرجند)

Experimental modeling of migration in Shekarab active fault system (North Birjand)

سيستم راندگي شكرآب واقع در شمال شهر بيرجند، داراي پرتگاه هاي متناوب گسلي هم روند با گسل اصلي مي باشد. با توجه به ويژگي هاي ساختاري، سازوكار روند هاي گسلي موجود در منطقه، چين هاي وابسته به گسلش و رخداد مهاجرت از سمت شمال به جنوب در گسل شكرآب، مدل سازي براي الگوي هندسي انتشار گسل انجام مي گيرد كه منطبق بر پهنه گسلي شكر آب باشد. در اين مدل پرتگاه هاي جديد در فرو ديواره پرتگاه هاي قبلي تشكيل مي گردند. بر اساس نتايج مدل سازي انجام گرفته، مهمترين عامل براي ايجاد پرتگاه هاي متناوب، فشارش شمالي- جنوبي در راندگي شكرآب مي باشد. در هر مرحله با افزايش مقدار كوتاه شدگي، گسل هاي جديد ظاهر مي شوند؛ به نحوي كه اولين راندگي در سمت شمال پهنه شكرآب ايجاد مي گردد و گسل هاي بعدي با افزايش مقدار كوتاه شدگي به ميزان حداكثر 58%، در سمت جنوبي پهنه و در فروديواره گسل هاي قبلي ايجاد مي گردند. در اين مدل سازي، شيب راندگي هاي ايجاد شده در چهار مرحله كوتاه شدگي بين 60- 65 درجه متغير مي باشد كه با شيب واقعي گسل هاي شكرآب به ميزان 70 درجه همخواني تقريبي دارند. با توجه به نتايج آزمايشگاهي مشخص مي شود كه توالي ايجاد راندگي ها در هر مرحله مدل سازي با توالي راندگي ها در پهنه شكرآب و با مهاجرت شمالي – جنوبي گسل سازگار مي باشد. با توجه به هندسه راندگي ها و پس راندگي، مدل تشكيل ساختارها در اين پهنه گسلي مدل سري شكننده پيش بوم1 مي باشد كه شاخه هاي راندگي ها از يك نقطه منشاء مي گيرند.

The Shekarab fault system, located in the north of the Birjand city, has fault scarps parallel to main fault. Due to the structural features, mechanism of fault trends in the region, fault-related folding and the occurrence of the migration from the north to the south at Shekarab fault, modeling is done for the geometric pattern of the fault propagation, which is in accordance with the Shekarab fault zone. In this model, new scarps are formed in the footwall of the previous scarps. According to the results of modeling, the most important factor for creating alternate scarps is the north-south compression in the Shekarab thrust. At each step, by increasing the amount of shortening, the emergence of new faults are observed so that the first thrust is created on the northern side of the Shekarab zone and subsequent faults are created by increasing the amount of shortening up to a maximum of 58%, on the southern side of the zone and on the footwall of the previous faults. In this modeling, the slope of the thrusts is created in four stages of shortening varying between 60-65 degrees, which is comparable with the actual slope of the Shekarab faults of 70 degrees. According to the experimental results, the sequence of thrust creation in each modeling stage is consistent with the sequence of thrust in the Shekarab zone and with the north-south migration of the fault. According to the geometry of thrusts and back-thrust, the model of formation of structures in this fault zone is the foreland breaking sequence model so that the branches of the thrust originate from a point.