اثربخشي مداخله شناختي بر بهبود كاركردهاي اجرايي و خودتنظيمي كودكان داراي مشكلات رفتاري بروني‌سازي

The Effectiveness of Cognitive Intervention on Executive Functions and Self-Regulation in Children with Externalizing Behavior Problems

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي مداخله شناختي در بهبود خودتنظيمي و كاركردهاي اجرايي كودكان داراي مشكلات رفتاري بروني‌سازي انجام شد. روش‌ها: طرح اين مطالعه از نوع نيمه آزمايشي با مراحل پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري دو ماهه بود. 30 كودك 9 تا 12 ساله داراي مشكلات بروني‌سازي بر اساس نقطه برش سياهه رفتاري كودكان (Child Behavior Checklist يا CBCL) و به روش نمونه‌گيري در دسترس، از ميان دانش‌آموزان مدارس ابتدايي شهر اهواز انتخاب شدند و به صورت تصادفي در دو گروه 15 نفره شاهد و آزمايش قرار گرفتند. خودتنظيمي و كاركردهاي اجرايي شامل حافظه فعال، انعطاف‌پذيري شناختي و بازداري از پاسخ طي سه مرحله ارزيابي شد. مداخله شناختي در 12 جلسه بر روي كودكان گروه آزمايش اجرا گرديد. پس از اتمام جلسات و دو ماه پس از اتمام مداخله، خودتنظيمي و كاركردهاي اجرايي كودكان شركت‌كننده در گروه‌هاي آزمايش و شاهد مورد بررسي قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون Repeated measures ANOVA در نرم‌افزار SPSS تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: نتايج آزمون Repeated measures ANOVA نشان داد كه مداخله شناختي تأثير معني‌داري در بهبود خودتنظيمي هيجاني و رفتاري و كاركردهاي اجرايي شامل حافظه فعال، انعطاف‌پذيري شناختي و بازداري از پاسخ داشت (001/0 = P). اثر اين مداخله در مرحله پيگيري نيز براي خودتنظيمي هيجاني و رفتاري، حافظه فعال، انعطاف‌پذيري شناختي و بازداري از پاسخ پايدار بود (001/0 = P). نتيجه‌گيري: با توجه به اهميت مهارت‌هاي خودتنظيمي و كاركردهاي اجرايي در روابط اجتماعي، ارتباط با همسالان و موفقيت‌هاي تحصيلي، استفاده از مداخلات شناختي مي‌تواند راهبرد مؤثري در كاهش مشكلات رفتاري كودكان و در نهايت، بهبود عملكرد تحصيلي و اجتماعي آن‌ها باشد

Background: The aim of this study was to determine the effectiveness of cognitive intervention on improvement of self-regulation and executive functions in children with externalizing behavioral problem. Methods: The research design was quasi-experimental with pretest, posttest, and 2-month follow up. 30 children aged 9-12 years old and diagnosed with externalizing behavioral problem based on Child Behavior Checklist (CBCL) were selected through convenience sampling from students of secondary schools of Ahvaz, Iran, and were randomly assigned to experimental and control groups, each consisting of 15 cases. Self-regulation and executive functions including working memory, cognitive flexibility, and response inhibition were assessed in 3 stages. Cognitive intervention was implemented in 12 sessions for experimental group. After completing the sessions and 2 months after the intervention, self-regulation and executive functions of the participant children in both experimental and control groups were assessed. Data were analyzed using repeated measures analysis of variance (ANOVA) through SPSS softwar. Findings: The results of repeated measures ANOVA showed that cognitive intervention had a significant effect on emotional and behavioral self-regulation and executive functions including working memory, cognitive flexibility, and response inhibition (P < 0.001). The effect of this intervention was also sustained for emotional and behavioral self-regulation, working memory, cognitive flexibility, and response inhibition in the follow-up phase (P < 0.001). Conclusion: Regarding the importance of self-regulation and executive functions in social relationships, communicating with peers, and educational success, using cognitive interventions can be an effective strategy for reducing children's behavioral problems and ultimately improving their educational and social performance.