اثر محلول پاشي پرولين و اسيد ساليسيليك بر برخي شاخص هاي فيزيولوژيكي سويا (Glycine max L.) تحت شرايط آبياري با آب شور

The Effect of Salicylic Acid and Proline Foliar Application on Some Physiological Characteristics of Soybeen (Glycin Max L.) Under Irrigation by Saline Water

شوري يكي از موانع اصلي افزايش توليد محصولات زراعي است. بر اين اساس، به منظور ارزيابي محلول پاشي پرولين و اسيد ساليسيليك در كاهش اثرات شوري بر گياه سويا (Glycine max L.)، آزمايشي به صورت اسپيليت پلات در قالب طرح كاملا تصادفي در چهار تكرار در سال 1395 در جعبه هاي كاشت در فضاي باز دانشكده كشاورزي دانشگاه شهركرد اجرا شد. عامل اصلي شامل آبياري با آب شور و با هدايت هاي الكتريكي 2 (آب مزرعه)، 5 و 10 دسي زيمنس بر متر و عامل فرعي محلول پاشي با 10 ميلي مولار پرولين، اسيد ساليسيليك 3 ميلي مولار، تركيب پرولين 10 ميلي مولار با اسيد ساليسيليك 3 ميلي مولار و شاهد (محلول پاشي با آب) بودند. نتايج نشان داد اثرات اصلي سطح شوري 5 و 10 دسي زيمنس بر متر كلريد سديم به ترتيب باعث افزايش و كاهش رنگيزه هاي فتوسنتزي نسبت به شاهد شدند. تحت تنش شوري محتواي پرولين و قندهاي محلول افزايش يافتند، در حالي كه شاخص پايداري غشا و محتواي نسبي آب برگ كاهش يافتند. اثر متقابل سطوح شوري و تيمارهاي محلول پاشي نشان داد كه سطح 5 دسي زيمنس بر متر كلريد سديم و تيمار تركيبي پرولين و اسيد ساليسيليك بالاترين محتواي كلروفيل b، كاروتنوييد و پرولين را با افزايش به ترتيب 93، 53 و 143 درصد نسبت به شاهد داشتند. شاخص پايداري غشا و محتواي نسبي آب در سطح شوري 100 ميلي مولار و محلول پاشي با آب به ترتيب كاهش 63 و 38 درصدي نسبت به شاهد داشتند. بنابراين محلول پاشي پرولين 10 ميلي مولار به همراه اسيد ساليسيليك 3 ميلي مولار بر شاخص هاي فيزيولوژيك سويا به عنوان بهترين تيمار جهت كاهش اثرات سمي شوري شناخته شد. بنابراين، كاربرد پرولين به عنوان املاح سازگار در تنظيم اسمزي گياه و اسيدساليسيليك نقش حفاظتي از طريق واكنش هاي فيزيولوژيكي تحت تنش شوري موثر مي باشد.

Salinity is one of the major challenges to increasing crop productivity. Besides these, in order to investigate of proline and salicylic acid in the modulation of salt stress on soybean (Glycine max L.) , an experiment was conducted as split plot arrangement in a randomized completely design with four replication in 2016 in College of Agriculture, Shahrekord University. Main plot included three level irrigation by saline water with electrical conductivity 2 (control), 5 and 10 dS m-1 NaCl) and sub plot in four level of foliar applied (10 mM proline, in combination with 10 mM proline + 3 mM salicylic acid, 3 mM salicylic acid and sprayed with water (control)). The results showed that the 5 and 10 dS m-1 NaCl lead to increased and decreased of photosynthetic pigments compared with the control, respective. Proline and soluble sugars were increased under salt stress, while membrane stability index and relative water content decreased. Interaction between salt stress and foliar treatments showed that the highest increase in chl. b, carotenoid and proline were recorded in 5 dS m-1 NaCl and proline plus salicylic acid with increase of 93, 53 and 143% as compared to the control, respectively. Membrane stability index and relative water content were decreased 63 and 38% as compared to the control, respectively. So, foliar application of 10 mM proline with 3 mM salicylic acid on physiological parameters of soybean was the best treatment to mitigate the detrimental effects of salt stress. So, proline function as compatible solute in osmotic adjustment and salicylic acid with the protective role through physiological reactions under salt stress.