پديد آورندگان :
خانجاني، محمد سعيد دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي - گروه مشاوره، تهران , ازخوش، منوچهر دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي - گروه مشاوره، تهران , يونسي، جلال دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي - گروه مشاوره، تهران , خانكه، حميد رضا دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي - گروه مشاوره، تهران
چكيده فارسي :
هدف ضايعه نخاعي از جمله رويدادهاي آسيب‌زاست كه تأثير گسترده‌اي بر كيفيت زندگي افراد ضايعه‌ديده مي‌گذارد. همه افراد در برابر رويدادهاي ناگوار زندگي واكنش مشابهي نشان نمي‌دهند. اين واكنش ممكن است تحت تأثير عوامل مختلفي باشد. بعضي از افراد تا سال‌ها پس از رويداد آسيب‌زا عملكرد عادي ندارند و الگويي از اختلال عملكرد مزمن را نشان مي‌دهند، اما عده‌اي براي ماه‌ها مبارزه مي‌كنند و به‌تدريج به سطوحي از انطباق و سازگاري مي‌رسند و الگويي از بهبود و ترميم را به دنبال تحمل رنج نشان مي‌دهند. افراد پس از تحمل ضايعه نخاعي تمايل به انطباق و سازگاري با ضايعه دارند، با اين حال در زمينه سازگاري و انطباق با ضايعه تفاوت وجود دارد. تعدادي از اين افراد نسبت به مشكلات رواني، آسيب‌پذير باقي مي‌مانند كه اين ناسازگاري، علاوه بر تجربه رنج‌هاي عاطفي، مي‌تواند ساير حوزه‌هاي عملكردي، از جمله سلامت فيزيكي فرد را تحت تأثير قرار دهد و سبب افزايش احتمال عوارض ثانويه شود. هدف اين مطالعه تبيين عوامل مؤثر بر پذيرش و سازگاري با ضايعه نخاعي بر اساس تجارب اين بيماران است.
روش بررسي اين مطالعه به صورت كيفي و با استفاده از روش تحليل محتوا انجام شد. تحليل محتوا روشي كيفي براي ارتباط‌دادن داده‌ها به موضوع اصلي است و محصول نهايي آن، مفاهيم و طبقات تشكيل‌دهنده موضوع مورد‌مطالعه است. مشاركت‌كنندگان در اين مطالعه 23 نفر از بيماران ضايعه نخاعي در سطح شهر تهران بودند كه به صورت هدفمند، با بيشترين تنوع از گروه‌هاي مختلف سني، سطوح متفاوت آموزشي و با تجربه‌ها و نقش‌هاي متفاوت در زندگي انتخاب شدند. معيار ورود به مطالعه، تجربه ضايعه نخاعي، گذشت حداقل يك سال از ضايعه، سن بالاي 18 سال و نيز تمايل افراد براي در اختيار قرار‌دادن تجارب خود از موضوع مورد‌مطالعه بوده است. نمونه‌گيري هدفمند تا رسيدن به نقطه اشباع در هر مفهوم ادامه يافت؛ به طوري كه داده‌هاي بيشتر به ارائه اطلاعات جديد در زمينه اين مفاهيم منجر نشد. جمع‌آوري داده‌ها از طريق مصاحبه عميق نيمه‌ساختاريافته بوده است. داده‌ها را پژوهشگر اصلي و از طريق مصاحبه‌هاي باز و عميق در سال 1395 جمع‌آوري كرد و از طريق تحليل محتوا تجزيه و تحليل شد.
يافته‌ها نتايج حاصل از تجزيه و تحليل داده‌ها به استخراج طبقاتي از عوامل تسهيلگر و بازدارنده پذيرش و سازگاري در بيماران ضايعه نخاعي منجر شد. تسهيل گرها در 8 طبقه اصلي شامل حمايت‌هاي صحيح، ارتباط با همنوعان، مشاركت اجتماعي، باور معنوي، نگرش مثبت، انگيزاننده‌ها، دسترسي به امكانات تسهيلگر و عوامل زمينه‌اي دسته‌بندي شد و بازدارنده‌ها نيز در قالب دو مفهوم يا طبقه كلي طبقه بندي شد. طبقه باورهاي نادرست فرهنگي و اجتماعي زيرطبقاتي مانند ترحم، بازخوردهاي منفي اطرافيان و ناآگاهي از حمايت صحيح و نيز طبقه موانع ساختاري و زمينه‌اي زيرطبقاتي مانند مشكلات مرتبط با سلامت، معلوليت شهري، ناكارآمدي سازمان‌هاي حمايتگر، تنگناه‌هاي مالي و ناآگاهي معلولان داشته است.
نتيجه‌گيري نتايج استخراج‌شده از تجارب بيماران ضايعه نخاعي نشان داد مجموعه‌اي از عوامل فردي، محيطي و اجتماعي مي‌تواند روند پذيرش و سازگاري با ضايعه را تحت تأثير قرار دهد و نقشي تسهيلگر يا بازدارنده در فرايند پذيرش و سازگاري با ضايعه داشته باشد. شناخت اين عوامل كه متناسب با بافت اجتماعي و تجارب واقعي افراد، از مواجهه با ضايعه نخاعي به دست آمده است، مي‌تواند در طراحي برنامه‌هاي توانبخشي رواني اين افراد و خانواده‌هايشان كاربرد مؤثري داشته باشد؛ به طوري كه با تقويت عوامل فردي و محيطي تسهيلگر، مي‌توان فرايند پذيرش و سازگاري با ضايعه را تسهيل كرد و با كاهش تأثير عوامل بازدارنده، از تأخير در پذيرش و سازگاري و نيز بروز عوارض رواني منفي جلوگيري كرد.
چكيده لاتين :
Objective Spinal cord injury is one of traumatic events that has considerable impact on the quality of life of the injured patients. Not all people react similarly in facing unpleasant event in life. This reaction cold be affected by different factors. Some people after the traumatic event are unable to do normal functions for several years and show some chronic dysfunctions, while others try hard for months, reach some level of adaptation, and show a model of recovery and improvement after tolerating some suffering. Individuals after spinal cord injury tend to adapt and cope with their injuries. However, there are differences in the level of compatibility and coping with injury and some remain vulnerable to some psychological problems. This incompatibility, in addition to the experience of emotional distress can affect other functional areas such as physical health and increase the risk of secondary complications. The purpose of this study was to explore factors affecting the acceptance and adaptation with spinal cord injury based on the experiences of these patients.
Materials & Methods This qualitative study was conducted using content analysis method. Content analysis is a qualitative method to associate data with the main subject and its final product is the concepts and categories of the study subject. The study participants comprised 23 patients with spinal cord injury in Tehran City, Iran, that were selected purposefully, with a maximum variation in age, levels of education and experiences and roles in life. The inclusion criteria were spinal cord injury, over 18 years old, at least one year passed from the time of injury , and their desire for sharing their experiences on the study subject. Purposive sampling was continued to reach the saturation point in every concept so that more new information could not be found about these concepts. The study data were collected through in depth semi-structured interviews during 2016, and were analyzed using content analysis.
Results The results of the data analysis were led to the extraction of the facilitators and obstacles of acceptance and adaptation in patients with spinal injuries. Facilitators were classified in eight main categories, including the correct support, communication with peers, social participation, spiritual belief, positive attitude, motivators, access to facilities and contextual factors. The obstacles were classified also in two general categories or concepts. Category of social and cultural incorrect beliefs with subcategories such as, pity, negative feedback of relatives, and insufficient knowledge about correct support. The second category comprised structural and contextual obstacles, including subcategories of health-related problems, urban handicap, financial problems, inefficiency of supporting organizations, and unawareness of disabled people.
Conclusion The results obtained from the experiences of patients with spinal cord injury showed that a collection of individual factors, environmental and social factors can affect the process of acceptance and adjustment with injury, and take the role of facilitator or inhibitor during the process of acceptance and adapting with the lesion. Identifying these factors that have been achieved with regard to social context and real experiences of people from exposure to spinal cord injury, can have effective application in designing psychological rehabilitation programs for these people and their families. By promoting the individual and environmental facilitator factors, the process of accepting and coping with injury can be facilitated. In addition delays in acceptance and compatibility and negative psychological side effects can also be prevented by reducing the impact of inhibitory factors.
