كاربرد روش «استنباطي ـ تحليلي» در پژوهش‌هاي مديريتي

«روش پژوهش» در همة علوم، از جمله علوم انساني از اهميت خاصي برخوردار است و اعتبار پژوهش به روش آن بستگي دارد. يكي از روش‌هاي قابل پي‌گيري در پژوهش‌هاي علوم انساني، روش «استنباطي ـ تحليلي» است. روش «استنباطي ـ تحليلي»، روشي مركب از روش «اجتهاد» مرسوم در حوزه‌هاي علميه و روش «تحليل مضمون» (Theme analysis) است. روش اجتهادي مرسوم در حوزه‌هاي علميه، تبيين‌كنندة سند روايات و دلالت آيات قرآن و روايات و همچنين دلالت سيرة پيامبر و ائمة اطهار عليه السلام بر اساس ساير آيات و روايات و قواعد فقهي و اصولي است. بر اساس روش اجتهادي مرسوم، مي‌توان كدها و زير مقوله‌ها را استخراج كرد و با تحليل بيشتر بر اساس روش «تحليل تم» (مبتني بر داده‌هاي متني)، مي‌توان مضمون‌ها را از زير مقوله‌هاي به دست آمده در روش استنباطي استخراج نمود . اين پژوهش، كوشيده است از يك‌سو، گام‌هاي «روش اجتهادي» و روش «تحليل تم» و تركيب آن دو را تبيين كند، و از سوي ديگر، امكان كاربست روش تركيبي در پژوهش‌هاي مديريتي بررسي شود. پژوهش حاضر بر‌اساس روش «اسنادي و تحليلي» انجام گرفته و حاصل آن، طراحي روش مركب از روش «اجتهادي» و «تحليل تم» است. علاوه بر آن مراتب سازگاري اين روش با پژوهش‌هاي مديريتي و اسلامي بررسي شده، گام‌هاي اين روش براي كار‌بست در پژوهش‌هاي مديريتي بر‌شمرده است.