پديد آورندگان :
نوري، منصور دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي - گروه كاردرماني، تهران , حسيني، علي دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي - گروه كاردرماني، تهران , شيري، ولي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان - دانشكده توانبخشي - گروه كاردرماني , اكبرفهيمي، نازيلا دانشگاه علوم پزشكي اصفهان - دانشكده توانبخشي - گروه كاردرماني
كليدواژه :
مالتيپل اسكلروزيس , فعاليت‌هاي روزمره زندگي , كيفيت زندگي , تعادل
چكيده فارسي :
هدف بيماري مالتيپل اسكلروزيس (ام‌اس) نوعي بيماري نورولوژي است كه پيامدهاي درخور توجهي بر كيفيت زندگي بيماران دارد. بر اساس مطالعات صورت‌گرفته كيفيت زندگي در افراد دچار ام‌اس در خطر است؛ اين افراد در مقايسه با افراد بدون ام‌اس كيفيت زندگي پايين‌تري دارند و اين پايين‌بودن كيفيت زندگي بيشتر در حيطه‌هاي فيزيكي، خود‌مراقبتي، هيجاني و عملكردهاي روزمره است. با وجود بررسي عوامل شخصيتي، اجتماعي و اقتصادي مؤثر بر كيفيت زندگي در اين بيماران، مطالعه‌اي يافت نشد كه به بررسي تأثيرتعادل و فعاليت‌هاي روزمره زندگي بر كيفيت زندگي اين افراد پرداخته باشد؛ بنابراين هدف اين مطالعه، بررسي رابطه بين تعادل و فعاليت‌هاي روزمره زندگي با كيفيت زندگي در افراد با مالتيپل اسكلروزيس عود‌فروكش تعريف شد.
روش بررسي اين تحقيق، مطالعه‌اي مقطعي‌موردي است كه در آن 40 بيمار مبتلا به ام‌اس (با نوع) عود‌فروكش با روش نمونه‌گيري آسان و تشخيص عصبي در شهر اصفهان انتخاب شدند. فرم گواهي كتبي از همه بيماران و خانواده‌هاي آن‌ها گرفته شد. خصوصيات فردي بيماران به صورت خصوصي نگهداري شد و بيماران در شرايطي كه تمايل به ادامه نداشتند، مي‌توانستند تحقيق را ترك كنند. معيارهاي ورودي به اين شرح است: رضايت بيمار براي شركت در مطالعه، تأييد تشخيص ام‌اس عود‌فروكش، بيماراني كه به بيمارستان‌هاي الزهرا و كاشاني مراجعه مي‌كردند، محدوده سني 20 تا 40 سال، حداقل دو حمله در 24 ماه قبل، نمره كمتر از 505 در مقياس وضعيت وسعت ناتواني، ابتلا به ام‌اس با نوع متوسط و در اصطلاح داشتن تنوع ناتواني و علائم بيماري، داشتن توانايي و بينش براي همكاري با مطالعه با استفاده از آزمون كوتاه وضعيت ذهني. معيارهاي خروجي عبارتند از: نارضايتي براي ادامه مطالعه، همكاري با مطالعات مشابه در طول 3 ماه گذشته كه بر كيفيت زندگي فرد تأثير داشته است، تعادل يا فعاليت در زندگي روزمره، نقص ديداري يا شنوايي، عود بيماري يا تشديد ناتواني از متوسط به شديد و هرگونه اختلال هم‌زمان مانند تشنج. ارزيابي‌هايي كه استفاده شد، عبارتند از: مقياس ميزان وضعيت ناتواني، مقياس توازن برگ، شاخص بارتل و پرسش‌نامه كيفيت زندگي. داده‌ها با استفاده از نسخه 20 نرم‌افزار SPSS و روش هاي آماري مانند همبستگي و رگرسيون فرد تحليل شد.
يافته‌ها نتايج نشان داد تعادل با مؤلفه‌هاي فعاليت فيزيكي (66 درصد)، ايفاي نقش جسمي (98 درصد) و شاخص ابعاد جسمي (93 درصد) رابطه مثبت معنادار دارد (0/01>P) و همچنين بين تعادل و ساير مؤلفه‌هاي كيفيت زندگي هيچ رابطه معناداري وجود ندارد. مراقبت از خود با مؤلفه فعاليت فيزيكي (60 درصد) و شاخص ابعاد جسمي (56 درصد) رابطه مثبت معنادار (0/01>P) دارد و بين مؤلفه تحرك با مؤلفه فعاليت فيزيكي (75 درصد)، ايفاي نقش جسمي (45 درصد) و شاخص ابعاد جسمي (67 درصد) رابطه مثبت معنادار وجود دارد و همچنين بين مؤلفه‌هاي مراقبت از خود و تحرك با با ساير مؤلفه‌هاي كيفيت زندگي هيچ رابطه معناداري وجود نداشت.
نتيجه‌گيري نتايج اين مطالعه حاكي از توانايي پيش‌بيني‌كنندگي تعادل و استقلال در فعاليت‌هاي روزمره زندگي در بُعد جسمي كيفيت زندگي بيماران ام‌اس است. با توجه به مداخلات گسترده‌اي كه در حوزه توانبخشي بيماران ام‌اس صورت مي‌گيرد، فارغ از بهبودهاي فيزيكي، توجه به عوامل مهمي از جمله كيفيت زندگي و مهارت‌هاي روزمره زندگي اهميت ويژه‌اي پيدا مي‌كند؛ بنابراين، به نظر مي‌رسد با توانبخشي هدفمند سيستم تعادلي و آموزش فعاليت‌هاي روزمره زندگي، بتوان شاهد بهبود بُعد جسمي كيفيت زندگي در بيماران ام‌اس بود.
چكيده لاتين :
Objective Multiple Sclerosis (MS) as a progressive disease has remarkable consequences on the patient’s Quality of Life. According to the surveys, the Quality of Life in the people with MS is lower than the healthy people that is more prominent in physical, self-caring and daily performance activities. There are various reasons for this low Quality of Life such as lack of definitive treatment, relapsing-remitting periods, and unpredictable relapsing periods. Although, the effect of personal, social and economic factors on the Quality of Life has already been investigated, no study has been conducted in order to survey balance and activity of daily living on the Quality of Life in people with MS, Thus, the present study aims to investigate the relationship between balance and activity of daily living with the Quality of Life in this group of patients.
Materials & Methods This investigation is a cross-sectional study that 40 patients with the relapsing- remitting MS were selected by convenience sampling method in Isfahan City, Iran. The written consent was taken from all patients and their families. The demographic characteristics of the patients were kept private and the patients could leave the investigation whenever they wanted. The inclusion criteria were as follows: the patients’ willingness to participate in the study, verification of relapsing-remitting MS diagnosis, the patients referred to Al-Zahra and Kashani hospitals, age range 20-40 years, minimum of two attacks during the last 24 months, scored less than 505 in Expanded Disability Status Scale (EDSS), affection to MS moderate type in terms of disability diversity and the disease signs, able to cooperate with the study by means of MMSE test . The exclusion criteria were as follows: Unwillingness to continue the study, participating in the similar studies during 3 months ago which affected their Quality of Life, balance or activity of daily living, visual or auditory deficits, recurrence of the disease or worsening the disability from moderate to severe, any simultaneous disorder like seizure. The assessment tools were Expanded Disability Status Scale (EDSS), Berg Balance Scale, Barthel index, and Quality of Life Questionnaire SF-36. The collected data was analyzed by Pearson correlation and regression analyses in SPSS 20.
Results There is a positive and significant relationship (P<0.01) between physical activity (66%), physical role functioning (98%), physical dimensional scale (93%), and the Quality of Life. There wasn’t any significant relationship between balance and other Quality of Life components. Self-care has a positive and significant relationship with physical activity (60%), and physical dimensional scale (56%) components. In addition, there is a positive and significant relationship between physical activity (75%), physical role functioning (45%) and physical dimensional scale (67%). However, there was not any significant relationship between self-care and daily performance with the other Quality of Life components.
Conclusion The results indicate that the balance and independence in the activities of daily living can predict the Quality of Life in the patients with MS. Accordingly, in the interventions done for rehabilitation of MS patients, important factors such as Quality of Life and daily living skills should be taken into account. It seems that the vestibular system rehabilitation and the instruction of activity of daily living can improve the physical dimension in the MS patients’ lives.
