اثربخشي تكنيك آموزش توجه بر علايم افسردگي، اضطراب و باورهاي فراشناختي مبتلايان به افسردگي پس از زايمان

The effectiveness of attention training technique on depression, anxiety and cognitive beliefs in patients with postpartum depression

زمينه و هدف: با توجه به اين كه اختلال افسردگي پس از زايمان يك اختلال شايع رواني اجتماعي با پيامدهاي منفي براي مادر و نوزاد است و از طرفي تكنيك آموزش توجه از جهت مداخله در سندرم شناختي- توجهي مي‌تواند نسبت به ساير تكنيك‌ها مؤثرتر باشد، پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشي تكنيك آموزش توجه بر علايم افسردگي، اضطراب و باورهاي فراشناختي در افراد مبتلا به افسردگي پس از زايمان انجام يافته است. روش بررسي: اين مطالعه تجربي در چارچوب طرح تجربي تك موردي با استفاده از طرح خطوط پايه چند گانه پلكاني طي 8 جلسه در مورد دو بيمار از بين مراجعان به واحد روان‌شناسي و روان‌پزشكي هلال‌احمر تبريز، با دوره پيگيري سه و شش ماه در سال 1397 انجام گرفت. ابزارهاي مورد استفاده شامل پرسشنامه افسردگي بك، اضطراب بك و پرسشنامه باورهاي فراشناختي بودند. تحليل داده‌ها با نرم‌افزار Excel به صورت تحليل نموداري و سپس براساس گزارش درصد بهبودي، اندازه اثر و معناداري باليني انجام گرفت. يافته‌ها: در پايان درمان تغييرات معنادار و قابل توجهي در كاهش علايم افسردگي (61% بهبودي)، اضطراب (48% بهبودي) و باورهاي فراشناختي (83% بهبودي) در بيماران مبتلا به افسردگي پس از زايمان مشاهده شد. نتيجه‌گيري: نتايج اين پژوهش نشان داد، تكنيك آموزش توجه مي‌تواند به عنوان يك روش مؤثر در درمان بيماران مبتلا به اختلال افسردگي پس از زايمان مطرح باشد، هرچند نياز به مطالعات بيش‌تري در اين زمينه است.

Background & Aim: Postpartum depression disorder is a common psychosocial disorder with negative consequences for the mother and child. On the other hand, attention training technique can be more effective than other techniques for intervention in the cognitiveattention syndrome. Therefore, the present study was conducted to determine the effectiveness of attention training technique on the symptoms of depression, anxiety and metacognitive beliefs in patients with postpartum depression. Methods & Materials: This study was conducted in a single-case experimental design using a multiple baseline design in eight sessions during one-, three- and six-month follow-ups on two patients, referred to the psychology and psychiatry unit of Tabriz Red Crescent in 2018. The Beck Depression Inventory, the Beck Anxiety Inventory and Metacognitive Beliefs Questionnaire were used to collect the data. Data analysis was performed using the Excel software as a graphical analysis and then based on the percentage of improvement, effect size and clinical significance. Results: At the end of treatment, a significant reduction was observed in the symptoms of depression (61% remission), anxiety (48% remission) and metacognitive beliefs (83% remission) in patients with postpartum depression. Conclusion: The results of this study showed that attention training technique can be effective in the treatment of patients with postpartum depression. However, further studies are needed in this area.