شناسايي مسير گذار فناورانه انرژي‌هاي تجديدپذير (انرژي‌هاي بادي و خورشيدي) در ايران بر اساس رويكرد تحليل چند سطحي

به منظور توسعه انرژي‌‌هاي تجديدپذير و جايگزيني آن‌ها با بخشي از سوخت‌‌هاي فسيلي در ايران لازم است سياست‌‌هاي مناسبي اتخاذ گردد. اتخاذ سياست‌‌هاي مناسب، نيازمند شناسايي و تبيين درست تغييرات فناورانه است. از طرف ديگر، با استفاده از مفاهيم مطرح در ادبيات گذار‌هاي فناورانه، مشخص مي‌گردد كه براي بروز تغييرات فناورانه، تنها تغيير فناوري كفايت نمي‌كند و تغييراتي در زمينه‌‌هاي اجتماعي، قانوني، صنعتي و اقتصادي نيز لازم است. تحليل همزمان اين تغييرات در يك ساختار اجتماعي با عنوان «گذار فناورانه» شناخته مي‌شود. بنابراين پيش از سياست‌گذاري لازم است تا ابتدا، نوع اين تغييرات فناورانه، اقتصادي، سياسي و اجتماعي شناسايي گردد تا بتوان با اتخاذ سياست‌‌هاي مناسب، مسير گذار را هموار كرد. نوع‌شناسي اين تغييرات، «مسير‌هاي گذار‌هاي فناورانه» ناميده مي‌شود. در مقاله حاضر، سعي شده است تا با سنجش كيفي مولفه‌‌هاي تعيين مسير‌هاي گذار‌هاي فناورانه، مسير گذار فناورانه‌ انرژي‌‌هاي تجديدپذير در ايران شناسايي و تبيين گردد. نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد ‌كه در مراحل چهارگانه گذار انرژي‌‌هاي تجديدپذير در ايران (پيش از دهه 1370 تاكنون)، مسير گذار فناورانه در ايران در مراحل دوم و سوم گذار، از جنس مسير «دگرگوني (لايه‌بندي)» است و در مرحله چهارم در حال تغيير از «مسير دگرگوني» به مسير «جايگزيني فناورانه» است.