بررسي تناسب اعداد گنگ در ساختارحروف خط ثلث

بي شك يكي از روشهاي موثردر ارزيابي كيفيت و عيار آثار هنري بررسي نظم و تناسبات هندسي است. همچنين وجود ضوابط و معيارهاي تناسب طلايي و تناسبات رياضي و هندسي در هستي و نظم بي بديلي موجود در اجزاي گيتي مويد وجود رمز و رازهاي رياضي در جهان است و بر اهميت اين رو شها در ارزيابي اثر هنري صحه مي گذارد. از سوي ديگر، تاكيد وكاربردهاي فراوان هندسه در هنر اسلامي باعث اهميت دوچندان اين موضوع نزد پژوهشگران مي گردد. خط ثلث ب هعنوان يكي از مهمترين خطوط اسلامي از جايگاه ويژ هاي در هنر اسلامي برخوردار است. در اين تحقيق ابتدا به پيشينه و اهميت هندسه در تفكر يوناني و اسلامي پرداخته شد و اهميت آن بررسي شد، سپس با معرفي مه مترين روشهاي سنجش تناسب اعداد گنگ تلاش گرديد تا با ارزيابي شكل حروف خط ثلث بر اساس تناسب اعداد گنگ و تطبيق نسبت هاي فوق با حروف اين خط، وجود اين تناسبات به صورت موردي در خوشنويسي خط ثلث شناسايي گردد. تحليل هاي انجام شده از نمونه هاي مفردات و برخي مركبات خط ثلث در اين پژوهش با معيارهاي تناسب اعداد گنگ و تناسب طلايي، به روش توصيفي- تحليلي با انطباق اصول اين تناسب بر حروف خط ثلث انجام شد. براي رسيدن به اين هدف يعني يافتن تناسب اعداد گنگ در شكل حروف خط ثلث در ابتدا اشكال مشابه حروف در تعداد نقطه حذف شد. سپس با دسته بندي و آناليز حروف با ترسيم هندسي سعي شد تا نسبتهاي قابل پذيرشي از تناسب هندسي در شكل حروف يافته شود. سرانجام با تبيين قابليت هاي تركي بپذيري حروف خط ثلث و معرفي اجزاي مشترك حروف اين خط معرفي شد. پس از تحليل و بررسي در پايان مشخص گرديد كه حروف خط ثلث علاوه بر بهره مندي از نظم عددي در ساختار حروف، از نظام تناسبات اعداد گنگ نيز پيروي مي كنند.