بررسي سابقه پيش تاريخي برخي نقوش فرش‌هاي روستايي وعشايري

شباهت برخي نقوش مورد استفاده در فرش‌هاي ايران به‌ويژه بافته‌هاي غير شهري با نقوش به كار رفته در تزيينات آثار پيش از تاريخ به حدي است كه مي‌توان حداقل اين دسته از نقوش را متأثر يا منشعب از نقوش كهن دانست. اگرچه درباره مفهوم ومخصوصاً اشتراك معنا و دليل استفاده از اين نقوش در بافته‌هاي اخير و آثار پيش از تاريخ همچنان بايد با ترديد وگمان قضاوت كرد. نقوشي از فرش‌هاي سده‌هاي اخيركه بر آثار پيش از تاريخ هم مشاهده مي‌شوند مي‌تواند نشانگر تداوم آن‌ها از آن روزگار تا به امروز باشد و فرش به عنوان يكي از آثار هنري ايران، بستر تداوم كاربرد اين نقش‌ها بوده است.در اين مقاله نقوشي مشابه از فرش‌هاي ايران و تزيينات آثار پيش از تاريخ شناسايي و معرفي شده است. اغلب نقوش مورد بررسي از بافته‌هاي غير شهري متعلق به حدود يك سده پيش انتخاب شده‌اند و با نمونه‌هاي مشابه در آثار پيش از تاريخ (قبل از هزاره اول پيش از ميلاد) تطبيق داده شده‌اند و به اين شيوه سابقۀ پيش تاريخي اين دسته از نقوش روشن شده است.برخي طرح‌ها ونقوش مشابه فرش‌ها و آثار پيش از تاريخ كه دراين مقاله به آن پرداخت شده است، عبارت‌‌اند از: ١.نقوش مداخل(پيدا ‌‌و ‌پنهان)؛ ٢.سه‌گوش‌هاي پيوسته و سلسله‌اي، كنگره‌اي و پلكاني پيوسته؛ ٣.نقوش شطرنجي(گل‌هاي شطرنجي، مربع شطرنجي، لوزي شطرنجي و..)؛ ٤.خطوط مواج؛ ٥.نگارۀ چهارپاره؛ ٦.گل‌هاي پنج تا دوازده‌پر؛ ٧. طرح‌هاي ترنجي؛ ٨. طرح‌هاي راه ـ راه؛ ٩. نقوش چند وجهي.