مطالعه كاربرد و ويژگي‌هاي تركيب «انسان-خط»‌نگاري در آثار فلزي دوره سلجوقيان

هنرمندان دوران اوليه اسلامي با مهارت و دقت بالايي به ارائه شيوه‌هاي نوين نقوش‌نگاري دست يافتند. نقوش تزييني و تركيبي «انسان-خط» تحولي نوين در كتيبه‌نويسي تزيينات برجسته آثار فلزي دوران سلجوقيان و شيوه‌هاي نوين تزيينات دوران اسلامي ايجاد نمود. اين نقوش عمدتاً تركيبي از خطوط رايج آن دوران و اتصالات زيبايي از سرهاي استيليزه انساني و يا نيم‌تنه‌هاي انسان بوده‌ و مفاهيم و معاني باطني و آشكاري دارند كه هر كدام كاربردها و ويژگي‌هاي بصري خاصي را در اين آثار جلوه‌نمايي كرده‌اند. سؤالاتي كه مطرح مي‌شود اين‌ها هستند: 1. شيوه «انسان-خط»‌نگاري در آثار فلزي سلجوقيان داراي چه كاربردهايي است؟ 2. ويژگي‌هاي بصري كتيبه‌هاي تصويري آثار فلزي دوره سلجوقي چه ارتباطي با مضامين آن‌ها دارند؟ نقوش تركيبي-تزييني «انسان-خط» با كاربردهاي بصري و مفهومي در ميان آثار فلزي دوره سلجوقي نقش‌اندازي گرديده‌اند. ويژگي‌هاي بصري اين نقوش مرتبط با معاني و مضامين روايي كتيبه‌ها در راستاي القاي اعتقادات دروني مردمان آن دوره به طلسم و تعويذ مؤثر براي مالك اثر مي‌باشند. سابقاً در پايان نامه‌اي از نگارندگان اين پژوهش، كاربردهاي نقوش تركيبي «انسان-خط» مورد بررسي و پژوهش قرار گرفته است. از اهداف اين پژوهش مي‌توان به اين‌ها اشاره نمود: 1. بررسي كاربردهاي مفهومي و بصري نقوش تركيبي «انسان-خط» بر روي آثار فلزي دوران سلجوقيان. 2. بررسي ارتباط كاربردهاي بصري و مفهومي نقوش تركيبي «انسان-خط» سلجوقيان.اين تحقيق به روش توصيفي-تحليلي و با استفاده از داده‌هاي كتابخانه‌اي، مقالات و سايت‌هاي معتبر انجام گرديده است.