طراحي و روان سنجي ابزار ايراني خودكار آمدي ورزش در سالمندان: يك مطالعه تركيبي

Design and psychometric assessment of the Persian version of the exercise self-efficacy tool in the elderly people: A mix method study

زمينه و هدف: حفظ و ارتقاي سلامت سالمندان از طريق مداخلات اثربخش، مستلزم شناخت سبك زندگي آن‌ها از جمله ورزش توسط ابزار­ي معتبر و متناسب با فرهنگ هر جامعه است. هدف از اين پژوهش طراحي و سنجش روايي و پايايي ابزار خودكارآمدي ورزش در سالمندان ساكن جامعه است. روش بررسي: مطالعه حاضر يك مطالعه تركيبي متوالي اكتشافي در قالب طراحي ابزار است كه در دو بخش كيفي و كمي در سال 1398 انجام گرفته است. بخش كيفي آن ساخت گويه ابزار و از سه مرحله نظري (جستجوي هدفمند ادبيات موجود)، كار در عرصه (مصاحبه‌هاي نيمه ساختار يافته با سالمندان) و تحليل نهايي (يكپارچه‌سازي نتايج حاصل از دو مرحله قبل) تشكيل شده است. در بخش كمي ويژگي‌هاي اعتباريابي ابزار با استفاده از روايي صوري، محتوا و سازه و همچنين پايايي با روش همسان­سازي دروني و ثبات مورد بررسي قرار گرفته است. يافته‌ها: از كل 37 گويه اوليه، تعداد 4 گويه پس از محاسبه شاخص امتياز تأثير آيتم حذف شد. در بررسي نسبت روايي محتوا و شاخص روايي محتوا 7 گويه حذف شد. 5 گويه نيز به دليل بار عاملي كم‌تر از 0/3 حذف شد. نتيجه تحليل عامل اكتشافي 3 عامل شامل «شناخت»، «سازگاري با موقعيت» و «خودتنظيمي» بود كه در مجموع اين سه عامل 90/180% از واريانس را تبيين كردند. آلفاي كرونباخ براي كل ابزار 0/957 و ضريب همبستگي درون طبقه­اي نيز 0/949 بود. نتيجه‌گيري: تحليل داده‌هاي مطالعه نشان داد كه از ابزار طراحي شده به دليل برخورداري از روايي و پايايي قابل قبول، ساده بودن و نياز به زمان كم براي تكميل آن، مي‌توان براي ارزيابي خودكارآمدي ورزش در سالمندان استفاده كرد

Background & Aim: Maintaining and improving the health of the elderly through effective interventions requires the recognition of their lifestyle, including exercise using a valid and appropriate culturespecific tool. The aim of this study was to design and evaluate the psychometric properties of a tool for measuring exercise self-efficacy in the elderly. Methods & Materials: A sequential exploratory mixed method study was performed in the form of a questionnaire with two qualitative and quantitative sections in 2019. The qualitative section consisted of item generation including three stages: theoretical stage (targeted search of existing literature), field work (semi-structured interviews with the elderly) and final analysis (integration of the results from the two previous stages). In the quantitative section, the psychometric properties of the questionnaire was evaluated using face, content and construct validity as well as the reliability through internal consistency and stability. Results: Out of 37 initial items, four items were removed after calculating the item impact score. Seven items were removed after assessing the content validity ratio and content validity index. Also, five items were omitted due to having a load factor less than 0.03. The result of exploratory factor analysis consisted of three factors “recognition”, “situational compatibility” and “self-control” which all together could explain 90.180% of the variance. The Cronbach’s alpha and the Intraclass correlation coefficient were found to be 0.957 and 0.949 respectively. Conclusion: The data analysis approved that the designed tool can be used for measuring exercise self-efficacy among the elderly due to having acceptable reliability and validity, simplicity and a short completion time.