تبيين فرآيند تصميم گيري جهت سقط يا تداوم در زنان داراي بارداري ناخواسته: يك مطالعه نظريه پايه

Exploration of women’s decision-making process to abort or continue an unintended pregnancy: A grounded theory study

زمينه و هدف: طي چرخه زندگي، عده‌اي از زنان، بارداري ناخواسته را تجربه مي ­كنند. بنابراين مجبور به تصميم­ گيري در مورد ختم يا تداوم بارداري هستند. اگرچه اين فرآيند تصميم­ گيري همواره رخ مي‌دهد، اما تحقيقات كمي بر اين فرآيند پيچيده، پويا، متغير و وابسته به زمينه متمركز شده ­اند؛ لذا اين مطالعه با هدف تبيين فرآيند تصميم ­گيري جهت سقط يا تداوم در زنان داراي بارداري ناخواسته انجام گرفته است. روش بررسي: اين مطالعه از نوع كيفي با رويكرد نظريه پايه است. جمع ­آوري داده­ها از طريق مصاحبه غيرساختار يافته و عميق با 29 مشاركت‌كننده طي ارديبهشت 1395 تا فروردين 1396 در شهر تبريز انجام گرفت. نمونه ­گيري به صورت هدفمند، آغاز و سپس تا مرحله اشباع نظري ادامه يافت. تحليل، هم‌زمان با جمع­ آوري داده­ها با استفاده از نسخه 10 نرم‌افزار MAXQDA انجام يافت. يافته‌ها: تحليل داده ­ها منجر به استخراج چهار طبقه محوري «تهديد پنداري»، «مقاومت آميخته به ترديد»، «منابع و ارزش­هاي مؤثر بر تصميم‌گيري» و «قبول تصميم و تأييد» با متغير مركزي تأييدپذيري شد؛ بدين معني كه فرآيند تصميم‌گيري در زنان داراي بارداري ناخواسته با درك تهديد به عنوان دغدغه اصلي شروع مي ­شود كه اين امر منجر به مقاومت آن‌ها در برابر پذيرش بارداري ناخواسته مي­گردد. سپس مواجهه با تهديدات ناشي از سقط، موجب ترديد و دودلي در انجام سقط مي­شود. در اين ميان زنان، متأثر از ارزش­هاي اعتقادي و با توجه به منابع حمايتي، سعي به انتخاب مسيري دارند كه حداقل آسيب و تهديد و حداكثر مقبوليت و تأييدپذيري را داشته باشد. قبول تصميم و تأييد آن نيز پيامد و نتيجه فرآيند تعاملي تصميم ­گيري است. نتيجه‌گيري: آن‌چه كه نظريه تصميم­ گيري جهت سقط يا تداوم بارداري ناخواسته را از نظريه­ هاي عمومي تصميم ­گيري متمايز مي­كند، تأييدپذيري آن از بعد اجتماعي مي­باشد. پذيرش اجتماعي سقط و فرزندآوري، همسو با ارزيابي اخلاقي از سن و مرحله رشد جنين، مسير تصميم‌گيري در بارداري ناخواسته را براساس تأييدپذيري آن هدايت مي­كند

Background & Aim: Some women, throughout their life cycle, experience unintended pregnancy and had to decide on continuing or terminating it. Although the decision-making process always recurs, few studies have so far shed light on this complex, and context-based process. The aim of the present study was to explore Iranian women’s decision-making process to abort or continue an unintended pregnancy. Methods & Materials: This was a qualitative study using grounded theory approach. Data were collected through unstructured, in-depth interviews with 29 participants in Tabriz from March 2016 to May 2017. The participants were selected through the purposeful sampling method and data collection were continued until reaching data saturation. Data analysis was carried out concurrently with the data collection, using the MAXQDA software version 10. Results: Data analysis gave rise to four axial categories: “perceived threats”, “resistance mixed with indecision”, “values and supportive resources”, as well as “acceptance and confirmation of decision”. This means that the decisionmaking process among women with unintended pregnancy initially starts with a perceived threat as a main concern leading to their resistance towards accepting such a pregnancy, then exposure to threats arising from abortion can cause indecision and uncertainty in practicing abortion. In this respect, given the social support, women affected by religious values make efforts to choose the procedure with the least harm and threats and maximum acceptability and confirmability. “Confirmation of decision” is as well the outcome of the interactive process of decision-making. Conclusion: What can differentiate the theory of decision-making on abortion or continuation of an unintended pregnancy from the general theories of decisionmaking is its sociocultural confirmability. Social acceptance of abortion and childbearing in line with moral evaluation of fetal development directs the confirmability process of decision-making about unintended pregnancy.