ارتباط هوش هيجاني و رفتار شهروندي سازماني با گرايش به رفتارهاي كاري انحرافي در كاركنان بيمارستان‌هاي منتخب شهر تهران

Relation between Emotional Intelligence and Organizational Citizenship Behavior with Work Deviant Behaviors among Staff of Selected Hospitals in Tehran City

زمينه و هدف: يكي از مهم‌ترين دغدغه‌هاي مديران سازمان‌ها، رفتارهاي كاري انحرافي كاركنان مي‌باشد. رفتار كاري انحرافي عبارت است از رفتار ارادي كه هنجارهاي سازماني را نقض كرده و سلامتي سازمان و كاركنان يا هر دو را تهديد مي‌كند. هدف اين مطالعه تعيين ارتباط هوش هيجاني و رفتار شهروندي سازماني با گرايش به انحراف كاري كاركنان بود. مواد و روش‌ها: اين مطالعه يك مطالعه مقطعي به‌صورت توصيفي تحليلي بود. جامعه‌ مورد مطالعه 290 نفر از كاركنان (كارمندان اداري و پرستاران) چهار بيمارستان منتخب شهر تهران شامل شهيد مطهري، شهيد رجايي، حضرت رسول و دكتر شريعتي بودند. روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي بود. ابزار جمع‌آوري اطلاعات در اين پژوهش سه پرسشنامه هوش هيجاني شوت، رفتار شهروندي سازماني پودساكف و رفتار كاري انحرافي بنت و رابينسون بود. روايي و پايايي اين پرسشنامه‌ها در مطالعات قبلي تأييد شده بود. براي تجزيه‌وتحليل اطلاعات از آزمون‌هاي تي مستقل، آناليز واريانس يك طرفه، تست تعقيبي توكي و ضريب همبستگي پارامتري پيرسون استفاده شد. نتايج: از ميان متغيرهاي دموگرافيك و سازماني تنها سن با گرايش به رفتارهاي كاري انحرافي رابطه آماري معني‌دار داشت (0/012=p). ميان هوش هيجاني، رفتار شهروندي سازماني و بعد احترام و تكريم با رفتارهاي كاري انحرافي در سازمان رابطه آماري معنادار و معكوس مشاهده شد (0/0001=p). نتيجه گيري: نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه هرچقدر افراد سازمان داراي سطح هوش هيجاني بالاتري باشند، نگرش مثبت‌تري نسبت به سازمان خواهند داشت و حس فداكاري و تعهد كاري بيشتري نسبت به سازمان در خود احساس نموده ، رفتارهاي شهروندي بيشتري در سازمان و گرايش كمتري به انجام تخلف كاري دارند.

Background: One of the main concerns of managers is work deviant behaviors of employees. Workplace deviance is voluntary behavior that violates significant norms and in so doing threatens the well-being of an organization, its members or both. The study aimed to explore the relationship between emotional intelligence and organizational citizenship behavior with work deviant behaviors. Materials and Methods: This study was a cross-sectional descriptive analytical one. This study was conducted on 290 employees (administrative workers and nurses) working in four selected hospitals in Tehran city including Shahid Motahati, Shahid Rajaii, Hazrat-E-Rasol, and Dr. Shariati. Sampling method was stratified random sampling method. Data collection instruments were three questionnaires including Schutte’s emotional intelligence, Padsakof organizational citizenship behavior, Bennett and Robinson’s work deviant behavior. Validity and reliability of the questionnaires has already been verified in studies before. Data analysis was performed using independent T-test, ANOVA, Tukey and parametric Pearson's Correlation Coefficient. Results: Among demographic and organizational variables, There was a significant relationship between age and work deviant behavior (P=0.012). Reverse significant statistical relationship between emotional intelligence, organizational citizenship behavior and courtesy with work deviant behavior was observed (P=0.0001). Conclusion: The study results revealed that personnel with higher emotional intelligence will have a more positive attitude and more allegiance and commitment toward the organization; therefore they will show more organizational citizenship behavior and less inclined to abuse in the workplace.