گونه هاي حس آميزي در سروده‌هاي سعيد عقل و نيما يوشيج

حس آميزي ازمنظر علم زبان شناسي يكي از وجوه «رستاخيز واژگان» است كه با شكستن ساختار سطحي واژه ها و نه ساختار عميق، باعث لذّت ادبي مخاطب مي شود. در اين شيوه از نگارش، شاعر مرزهاي نظام رايج تصوّرها و ذهنيات خواننده يا شنونده خود را درهم مي شكند و با آفرينش تصويري پيچيده و ناب، موجب شگفتي مخاطب مي شود. در اين جستار نگارندگان با الهام گيري از مكتب آمريكايي در ادبيّات تطبيقي، به شيوه توصيفي – تحليلي، حس آميزي را در سروده هاي دو شاعر صاحب نام ادبيّات عربي و فارسي يعني «سعيد عقل» و «نيما يوشيج» نقد و بررسي مي كنند. نوشتار پيش رو نشان از آن دارد كه حس آميزي در سروده هاي اين دو شاعر افزون بر جنبه زيباشناختي و هنري، ابزار انتقال معاني مبهمي است كه به آساني تن به بيان صريح نمي دهند. از شيوه هاي جالب توجّه در اشعار اين دو شاعر تلفيق وكاربست ساير آرايه هاي ادبي با حس آميزي است تا بر جنبه هنري ابيّات بيفزايند و بافت بلاغي و هنري بيت را مستحكم تر نمايند. گاه رابطه بين دو طرف حس آميخته در سروده هايشان آن چنان دور است كه آشنايي زدايي در آن بيشتر به چشم مي خورد. سعيد عقل با انتخاب شگرد «تزاحم» يا «انباشتِ» حس آميزي سبب ديريابي معنا شده است كه از كاركردهاي مهمّ اين تكنيك بياني، برجستگي جنبه زيبايي شناختي بيت است. نيمايوشيج نيز به منظور ارتقابخشيدن به شأن و مرتبه امور محسوس و پيوند جهان ذهني و عيني، به حس آميزي انتزاعي - محسوس توجّه ويژه اي كرده است.