ارزيابي بلوغ آموزش الكترونيكي از ديدگاه دانشجويان علوم پزشكي

Evaluating E-Learning Maturity from the Viewpoints of Medical Sciences Students

مقدمه: ديجيتالي شدن آموزش به عنوان يك تحول اساسي در نظام آموزش عالي محسوب مي شود. برنامه هاي آموزش الكترونيك به طور فزاينده اي تبديل به شيوه اي جهت تحول آموزش در علوم پزشكي و دسترسي مستمر به يادگيري و آموزش بدون محدوديت زماني و جغرافيايي شده است. فناوري ابزاري توانمند جهت آموزش اثربخش و يادگيري عميق محسوب مي شود. از همين رو هدف اين پژوهش ارزيابي بلوغ آموزش الكترونيكي و رتبه بندي ابعاد آن در حوزه علوم پزشكي بود.روش : اين پژوهش توصيفي پيمايشي از نوع كاربردي در سال 97 در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول ابعاد آموزش الكترونيك مدل مارشال و ميشل توسط گروهي ده نفره از خبرگان حوزه آموزش الكترونيك دانشگاه شيراز و تهران رتبه بندي و از فرايند تحليل سلسله مراتبي فازي استفاده گرديد و در مرحله دوم پژوهش به ارزيابي بلوغ آموزش الكترونيك در جامعه هدف با احتساب ضرايب ابعاد مدل (خروجي مرحله اول) پرداخته شد. نمونه آماري پژوهش شامل 365 نفر از دانشجويان دانشگاه هاي علوم پزشكي شيراز و تهران بودند كه به روش نمونه گيري ساده تصادفي انتخاب شدند. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از آزمون هاي آماري t مستقل، كولموگروف و اسميرنوف و از طريق نرم افزار آماري spss صورت گرفت .يافته ها: مطابق نظر خبرگان براساس خروجي هاي روش تحليل سلسله مراتبي دو بعد برنامه ريزي و مديريت داراي بيشترين ضريب 0/32 و 0/28 در بين ساير ابعاد آموزش الكترونيك شدند. با توجه به مقادير آماره t (5/51، 4/22، 3/19، 4/53 و 4/16) و سطح معني داري كمتر از 0/05 پنج فرايند اصلي آموزش الكترونيك يعني آموزش (0/001)، توسعه (0/019)، پشتيباني (0/002)، ارزيابي (0/00) و سازمان (0/002) در حوزه علوم پزشكي در سطح قابل قبولي قرار گرفت. اما سطح بعد تحويل از فرايند آموزش (0/067) و بعد بهينه سازي از فرايند سازمان (0/055) با توجه به سطح معني داري مورد تاييد قرار نگرفت.نتيجه گيري: با توجه به نتايج فرايندهاي پنج گانه مي توان در كل بيان داشت دانشگاه هاي مورد مطالعه در مسير درست آموزش الكترونيك اثربخش حركت كرده اند. ضرايب بدست آمده در مرحله اول و اهميت دو بعد برنامه ريزي و مديريت و نتايج آزمون آماري در مرحله دوم درخصوص بعد تحويل از آموزش و بهينه سازي از سازمان مي توان نتيجه گرفت در ابتدا سياستگزاران حوزه آموزش الكترونيك بايد به نقش استانداردسازي و بهينه سازي فرايندها واقف باشند همچنين آگاهي از اهميت نقش بهبود مستمر مي تواند مديران و سياستگزاران را در مديريت اثربخش فعاليت هاي آموزش الكترونيك ياري رساند.

E-learning programs are increasingly seen as a way to reform in medical sciences education, giving access to ongoing learning and training without any time or geographical barriers. Technology is a powerful tool for effective teaching and deep learning. Therefore, the aim of this paper is evaluate e-learning maturity and rank e-learning dimensions in medical sciences. Methods: This applied, descriptive- survey research has been done in two phases in 2018. In the first phase e-learning dimensions of Michael Marshall Model were ranked by a panel of e-learning experts including ten members and fuzzy analytic hierarchy process method is used in this regards. In the second phase, e-learning maturity was evaluated in the target population by calculating weight of models ´dimension (first phase output). The survey sample population consisted of 365 students of medical science Universities in Shiraz and Tehran that were selected by simple random sampling. Data were analyzed using one sample t test, Kolmogorov and Smirnov through SPSS. Results: According to the experts opinion by AHP planning and management as 2 dimensions of e- learning (0.32, 0.28) had respectively higher weight among other e-learning dimensions and by considering T-value (4.53,3.19,4.22,5.51,4.16) 5 basic E-learning processes (Learning (0.001), Development(0.019), Support (0.002), Evaluation(0.00) and Organization(0.002)) are located in acceptable level in medical education (Sig.<0.05) but delivery dimension of learning (0.067) and optimization dimension of organization (0.055) aren't located in acceptable level. Conclusion: Based on results, medical universities have true movement toward deployment of effective e-learning in medical education. The weights of dimensions (the importance of planning and management) and detailed results showed, at first policymakers who work in the area of e-learning should be aware of the role of standardization and optimization. Understanding the importance of continuous improvement may help managers and policymakers to manage e-learning activities more effectively.