اثرات رفاهي و اقتصادي افزايش مخارج بهداشتي و درماني دولت در ايران (رويكرد ماتريس حسابداري اجتماعي)

Welfare and Economic Effects of Increasing Government Health Expenditures in Iran: A Social Accounting Matrix Approach

مقدمه: بخش سلامت از بخش‌هاي اساسي جامعه بوده، ارتباط متقابلي با ساير بخش‌هاي اقتصاد دارد. با توجه به ضرورت دخالت دولت در بخش سلامت ايران و اهميت شناخت اثرات آن، تحقيق حاضر به بررسي پيامدهاي اقتصادي و رفاهي افزايش مخارج بهداشتي-درماني دولت در ايران پرداخت. روش كار: در مطالعه‌ي كاربردي حاضر، از ماتريس حسابداري اجتماعي سال 1390 مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي استفاده شد، كه با استفاده از آمارهايي از قبيل حساب‌هاي ملي، آمارگيري از بودجه خانوار سال 1390 و به‌هنگام‌سازي جدول داده-ستاده سال 1380 تهيه گرديده است. برآورد نتايج و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارExcel 2013 انجام شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه 99درصد تقاضا براي بخش بهداشتي- درماني دولت به‌صورت تقاضاي نهايي بوده و 67درصد پرداخت‌هاي اين بخش براي جبران خدمات كاركنان هزينه شده است. همچنين پس از اجراي سناريوي تحقيق، محصول كل 0/95درصد افزايش يافته و رفاه خانوارهاي شهري و روستايي به ترتيب 0/933درصد و0/89درصد و رفاه اجتماعي آن‌ها 0/93درصد و 0/87درصد بيش‌تر شده است. نتيجه‌گيري: بخش بهداشت و درمان دولتي به دليل ماهيت آن، نقش اندكي در ساير بخش‌هاي اقتصادي دارد؛ با اين حال، وجود تقاضاي نهايي بالا و پرداخت‌ دستمزدهاي كلان در اين بخش سبب شده افزايش تقاضا تاثيرات گسترده‌اي بر توليد و رفاه اقتصادي داشته باشد؛ اما به علت بهبود وضعيت درآمدي پرسنل اين بخش، كه غالبا جزو دهك‌هاي بالاي درآمدي جامعه هستند، توزيع درآمد در جامعه بدتر شده و لذا، دولت بايستي سياست‌هاي حمايتي را جهت رفع اين مشكل ارائه نمايد

Background: The health sector is one of the most important economic sectors in any society and has an interactive relationship with other sectors. Given the importance of the government involvement in the health sector, this study examined the economic and welfare implications of increasing the government healthcare expenditures in Iran. Methods: This applied research was conducted by utilizing the Social Accounting Matrix of the year 2011 prepared by the Iranian Parliament Research Center constructed based on the data such as the national accounts, the household budget survey of the year 2011, and updating of the I-O table of the year 2001. Estimates and data analysis were conducted using Excel 2013 software. Results: The results showed that most of the demand for the government health sector is in the form of final demand (99%) and most of the payments are paid to employees (67%). Moreover, after implementing the study scenario, the total output increased by 0.95% and the welfare of urban and rural households increased by 0.933% and 0.89% while the changes in their social welfare were 0.93% and 0.87%, respectively. Conclusions: Because of its nature, the government health sector has a slight direct role in other economic sectors. However, high final demand and huge wage payments in this sector have caused that the increasing demand creates widespread effects on the economic production and welfare. However, the improved income of employees in this sector, which are mostly included in the high-income deciles, will worsen the distribution of income to the detriment of the lower deciles. Therefore, the government should provide supportive policies to remove this problem.