اثر بستر كشت در افزايش مقاومت به تنش خشكي در گونۀ توت آمريكايي (Maclura pomifera L.)

توت آمريكايي (Maclura pomifera L.)بومي آمريكاي مركزي و داراي ارزش‌هاي زينتي، اكولوژيكي و دارويي متعدد است. در پژوهش حاضر اثر بسترهاي مختلف كشت شامل كود حيواني، ورمي‌كمپوست و كنجالۀ كنجد بر ميزان رشد و افزايش مقاومت دانهال‌هاي توت آمريكايي تحت تنش خشكي بررسي شد. اين آزمايش به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي، شامل چهار سطح بستر كشت (1. خاك زراعي (شاهد)؛ 2. 70 درصد خاك زراعي+30 درصد ورمي‌كمپوست؛ 3. 70 درصد خاك زراعي+ 30 درصد كود حيواني كاملاً پوسيده؛ و 4. 80 درصد خاك زراعي+ 20 درصد كنجالۀ كنجد) و خشكي در سه سطح شامل 1. بدون تنش (شاهد) (90 درصد تخليۀ مجاز رطوبتي)؛ 2. تنش ملايم (55 درصد تخليۀ مجاز رطوبتي)؛ و 3. تنش شديد (35 درصد تخليۀ مجاز رطوبتي)، روي نهال‌هاي يكسالۀ توت آمريكايي هر كدام با سه تكرار در فروردين 1396 در مزرعۀ دانشگاه يزد انجام گرفت. نتايج به‌دست‌آمده نشان داد كه خشكي به‌طور معني‌داري ارتفاع، قطر يقه، وزن تر و خشك برگ دانهال‌ها و جذب عناصر غذايي را كاهش داد، درحالي ‌كه فعاليت آنزيم آسكوربات‌پراكسيداز افزايش يافت. استفاده از بسترهاي كشت اصلاح‌شده در شرايط بدون تنش به‌طور معني‌داري صفات رويشي و جذب نيتروژن و فسفر را افزايش داد. در ميان بسترهاي استفاده‌شده، تركيب خاك زراعي با كود حيواني و كنجالۀ كنجد بيشترين تأثير را در افزايش ارتفاع، وزن تر و خشك برگ و جذب نيتروژن و فسفر نشان دادند. بيشترين غلظت آنزيم آسكوربات پراكسيداز در خاك زراعي با 30 درصد ورمي‌كمپوست در زمان تنش خشكي شديد حاصل شد. به‌طور كلي، تقويت بستر كشت به‌ويژه با كود حيواني و كنجالۀ كنجد سبب افزايش مقاومت اين گياه به تنش خشكي و افزايش معني‌دار رشد آنها شد.