مشخصه‌هاي ساختاري جنگل‌هاي اوري در ارسباران (مطالعۀ موردي: حاتم مشه‌سي، مشگين‌شهر)

اين پژوهش با هدف بررسي ويژگي‌هاي ساختاري اوري در جنگل‌هاي طبيعي ارسباران در حاتم مشه‌سي مشگين‌شهر انجام گرفت. براي اين منظور، سه قطعه‌ نمونۀ يك‌هكتاري انتخاب و مشخصه‌هاي ساختاري توده براساس برداشت كامل همۀ پايه‌هاي درختي و درختچه‌اي و روش فاصله‌اي (مبتني بر نزديك‌ترين همسايه) اندازه‌گيري شد. به‌منظور بررسي تراكم درختان از شاخص فاصله تا نزديك‌ترين همسايه‌ها، براي بررسي تنوع الگوي مكاني از دو شاخص زاويۀ يكنواخت و كلارك و اوانز، براي بررسي آميختگي گونه‌اي از شاخص‌هاي مينگلينگ و شانونوينر، براي اندازه‌گيري اختلاف ابعاد درختان از شاخص‌هاي تمايز قطري و ارتفاعي درختان و براي محاسبۀ تنوع درختي از شاخص تركيبي تنوع ساختاري بهره گرفته شد. نتايج نشان داد اوري در رويشگاه اصلي خود داراي ساختار به‌نسبت همگن بوده و ميانگين فاصله تا نزديك‌ترين همسايه‌ها 59/2 متر است. نتايج حاصل از شاخص زاويه يكنواخت و شاخص كلارك و اوانز نشان‌دهندۀ الگوي يكنواخت درختان اوري بود. براساس دو شاخص مينگلينگ و شانون وينر، توده‌هاي تحت بررسي از آميختگي اندكي برخوردارند و غالب درختان، اوري هستند. نتايج شاخص تمايز قطري و ارتفاعي درختان نشان داد كه ابعاد درختان داراي اختلاف اندك بود. براساس شاخص تركيبي تنوع ساختار،تنوع درختان در قطعه‌هاي نمونه بررسي‌شده در سطح متوسط حاصل شد. بر اين اساس مي‌توان گفت جوامع درختي اوري در منطقه داراي ساختاري همگن با آميختگي كم و يك‌اشكوبه است. اطلاعات به‌دست‌آمده امكان پايش تغييرات آتي جوامع درختي اوري در منطقه را فراهم مي‌آورد. همچنين به‌منظور افزايش پايداري اكوسيستمي، برنامه‌ريزي براي ايجاد ناهمگني در ساختار توده و حمايت از ديگر گونه‌هاي درختي توصيه مي‌شود.