فوسيس و نوموس در افلاطون

يكي از مهمترين مسائل افلاطون‌،‌ نسبت نوموس و فوسيس است كه به اشكال مختلف در آثار او ظاهر مي‌شود‌.‌ اين مساله در قرن پنجم ق‌. م تحت عنوان تقابل فوسيس و نوموس در ميان انديشمندان بزرگ وجود داشته است‌.‌ در اين مقاله سعي بر آن است تا نسبت فوسيس و نوموس در انديشه‌هاي افلاطون با توجه به نظريه‌هاي رايج در تقابل اين دو در سه محاورۀ گرگياس‌،‌ جمهوري و پروتاگوراس مورد پژوهش قرار گيرد‌.‌ افلاطون سعي دارد تبعات باور به تعارض بين نوموس و فوسيس در زندگي اجتماعي و سياسي را با ارائۀ نسبتي وسيع‌‌تر بين فوسيس و نوموس به حداقل برساند‌.‌ افلاطون راه حل نهايي اين مساله را در محاورۀ قوانين ارائه مي‌كند‌.‌ در آنجا نوموس را برخاسته از فوسيس تحت حاكميت الهي مي‌داند‌.‌ در واقع پيوند فوسيس و خدايان در انديشۀ افلاطون‌،‌ مجوزي براي وحدت فوسيس و نوموس است‌.