نقد و ارزيابي عدالت در انديشه افلاطون (نظريه عدالت در رساله جمهوري)

افلاطون اين سئوال را اساسي مي دانست كه كدام دولت بهتر وكدام نظم منصفانه تر و چه كسي صلاحيت حكومت بر مردم را دارد؟ از نظر افلاطون، عدالت مي بايست در درون فرد و درون جامعه تحقق يابد. عدالت در شهر در سلسله مراتب طبيعي و تقسيم كار يافت مي گردد. عدالت در نفس آن هنگام صورت مي گيرد كه هر جزء از نفس مشغول به كار خويش باشد تا هماهنگي نفس پديدار آيد. افلاطون حكومت را هنري مي داند كه حاكم بايد نفع كساني را كه تحت حاكميت قرار دارند را ملاحظه نمايد و با در نظر داشتن ميانه روي و هماهنگي از افراط و تفريط دوري كند. افلاطون دولت را مانند بدن انسان داراي سه بخش تصور مي كند كه در آن به جاي سر و سينه و شكم، حكمرانان و پاسداران و زحمت كشان وجود دارند. آنگونه كه آدم سالم و هماهنگ تعادل و تناسب به خرج مي دهد، نشانه دولت بافضيلت نيز اين است كه هر كسي جايگاه خود را بداند. اين مقاله بدنبال تبيين مباني نظريه عدالت افلاطوني بر پايه رساله ي جمهوري و ايرادات مترتب بر آن بوده و دنبال ارايه پاسخي مطلوب به اين پرسش است كه از منظر افلاطون آيا عدالت، فضيلت است؟