كاربرد روش كوهورت- دوره- سن در برآورد و پيش‌بيني ميزان مرگ بر اثر بيماري ايسكمي قلبي با پوشش كم ثبتي طي سال‌هاي 97-1383 در اصفهان

Estimation and Prediction of Mortality Rate Induced by Ischemic Heart Disease with Incomplete Data in Isfahan Using Age-period-cohort Analysis during 2004-2018

مقدمه: با وجود كاهش مرگ و مير ناشي از بيماري‌هاي قلبي در سال‌هاي اخير در كشورهاي توسعه‌يافته، مرگ و مير به دليل بيماري‌هاي ايسكميك قلبي و عوارض ناشي از آن هنوز به‌عنوان رتبه اول مرگ و ميرها در ايران مطرح مي‌باشد. با اين وجود، تغيير در روند بيماري و نقش متغيرهاي دموگرافيك در آن به‌طور كامل شناخته نشده است. آناليز سن- دوره- هم‌گروه تولد مي‌تواند به فهم بهتر روند مرگ و مير و پيش‌بيني آن در آينده نزديك كمك كند. روش‌‌ها: مطالعه حاضر از نوع پانل‌هاي مقطعي مي‌باشد كه در آن با استفاده از آناليز داده‌ها توسط نرم‌افزار MIAMOD (Mortality-Incidence Analysis Model) و كاربرد مدل سن- دوره و هم‌گروه تولد، روند و ميزان مرگ ناشي از بيماري‌هاي ايسكميك قلبي طي سال‌هاي 92-1383 برآورد گرديد و ميزان آن براي سال‌هاي 97-1393 پيش‌بيني شد. نمونه‌هاي مورد مطالعه در پژوهش حاضر افرادي بودند كه اطلاعات آن‌ها از بانك اطلاعاتي جمع‌آوري‌شده در واحد پايش و ثبت بيماري‌هاي قلبي- عروقي پژوهشكده قلب و عروق اصفهان استخراج گرديده بود. يافته‌ها: بر مبناي نتايج مي‌توان گفت كه مقدار تطبيق‌شده سني ميزان مرگ در مردان نسبت به زنان بالاتر مي‌باشد. بر مبناي نتايج برآورد مي‌شود كه ميزان تطبيق سني مرگ ناشي از ايسكمي قلبي طي سال‌هاي 1383 تا 1392 به‌ترتيب به‌طور متوسط در هر سال در مردان 13/6 درصد و در زنان 14/7 درصد افزايش يابد و ميزان مذكور از سال 1393 تا سال 1397 به‌طور متوسط در هر سال به‌ترتيب در مردان 14/1 درصد و در زنان 10 درصد افزايش پيدا كند. با توجه به نتايج مشاهده گرديد كه با افزايش سن، ميزان مرگ افزايش مي‌يابد كه شتاب افزايش در هم‌گروه‌هاي تولد در سال‌هاي دورتر (15-1311) بيشتر از سال‌هاي نزديك‌تر (55-1351) بوده است. نتيجه‌گيري: برآوردها و پيش‌بيني‌هاي مطالعه حاضر براساس مدل كوهورت- دوره- سن (APC: Age-Period-Cohort) مي‌توانند نقش مشكل بيماري ايسكمي قلبي را براي مديريت خدمات بهداشتي و درماني مورد توجه قرار دهند.

Background: Despite the recent decrease in heart disease mortality in developed countries, ischemic heart disease (IHD)-induced mortality is still ranked first in Iran. However, there is no conceptualization of changes occurred in the disease process and the role demographic variables may play in this regard. Age-period-birth cohort (APC) analysis can deepen the understanding of mortality process, and help its prediction in the near future. Methods: The present study was a panel of cross-sectional cohort estimating IHD-induced mortality rate during 2004-2013 with the use of the "APC model. Moreover, this study aimed to this mortality rate for 2014-2018 using the mortality-incidence analysis model-MIAMOD software. The study sample consisted of individuals selected from the database collected at Monitoring and Registration Unit of the Cardiovascular Diseases in Isfahan Cardiovascular Research Institute, Isfahan, Iran. Findings: The age-adjusted death was higher in men than in women. The age-adjusted mortality rate of IHD during 2004-2013, on average, increased by 13.6% and 14.7% for men and women, respectively. Furthermore, it is predicted that the mortality rate would increase by 14.1% and 10% for men and women during 2014-2018in each year, respectively. The obtained results indicated that the increase of age led to the increase of mortality rate, meaning that mortality was higher in the subjects born during 1932-1936, compared to those born in 1972-1976. Conclusion: The obtained results were indicative of the increasing trend of mortality in Isfahan among both men and women. Moreover, the estimation and prediction based on the (APC) Model can be used as a basis for the management of health services.