عنوان مقاله :
هدفمند نمودن تخصيص اعتبارات احداث سدهاي سنگي - ملاتي در مهندسي آبخيزداري با استفاده ازسيستم تصميمگيري چند معياره
پديد آورندگان :
ترك ، خديجه دانشگاه اروميه , عبقري ، هيراد دانشگاه اروميه - دانشكده منابع طبيعي - گروه مرتع و آبخيزداري , سوري ، مهشيد دانشگاه اروميه - دانشكده منابع طبيعي - گروه مرتع و آبخيزداري
كليدواژه :
مهندسي آبخيزداري , اولويت بندي , TOPSIS , Expert Choice
چكيده فارسي :
با توجه به اين كه احداث سدهاي اصلاحي در پروژه هاي آبخيزداري اعتبارات زيادي را دربر مي گيرد، لذا مطالعات مكانيابي و اولويت بندي مناطق بحراني قبل از اجراي سدها بايد به طور دقيق و جامع انجام شود. شناسايي دقيق مناطق فرسايش پذير در زيرحوضه ها امري ضروري است و ميتوان با اقدامات مناسب آبخيزداري اعم از سازهاي و غيرسازهاي و يا تلفيقي از آنها شدت خسارات ناشي از فرسايش و رسوب زيرحوضه ها را كاهش داد. بنابراين توجه به زير حوضه ها در اجراي فعاليت هاي سازه اي حوضه هاي آبخيز، در تعيين اولويت بندي ها و سياست گذاري هاي لازم، از اهميت بالايي برخوردار است. در اين پژوهش تعداد 11 معيار موثر در اجراي سدهاي سنگي ملاتي در منطقه مورد مطالعه شناسايي شد و با استفاده از نرم افزار Expert Choice وزن دهي گرديد. سپس به كمك روش TOPSIS1 اولويت بندي زيرحوضه ها براي اجراي سدهاي سنگي ملاتي انجام شد. با توجه به نتايج، معيارهاي موثر براي مكان يابي سدهاي سنگي ملاتي به ترتيب معيارهاي فرسايش، رسوب ويژه و دبي ويژه به ترتيب با وزن هاي0/132، 0/103و 0/1 بيشترين وزن را به خود اختصاص دادند. نهايتاَ زير حوضه ها براي اجراي سدهاي سنگي ملاتي به كمك روش TOPSIS اولويت بندي شدند. با توجه به نتايج، زير حوضه S1با فرسايش 61/14 تن بر هكتار رتبه اول و زيرحوضه S_3-n به عنوان آخرين زيرحوضه براي اجراي سدهاي سنگي ملاتي معرفي شدند. تعيين اولويت اجرايي احداث سازه در زيرحوضه ها گام مهمي در هدفمند نمودن اعتبارات بخش آبخيزداري است.در اجراي فعاليتهاي سازهاي حوضههاي آبخيز، در تعيين اولويتبنديها و سياست گذاريهاي لازم، از اهميت بالايي برخوردار است. در اين پژوهش تعداد 11 معيار موثر در اجراي سدهاي سنگي ملاتي در منطقه مورد مطالعه شناسايي شد و با استفاده از نرم افزار Expert Choice وزندهي گرديد. سپس به كمك روش TOPSIS اولويتبندي زيرحوضهها جهت اجراي سدهاي سنگي ملاتي انجام شد. با توجه به نتايج معيارهاي موثر جهت مكانيابي سدهاي سنگي ملاتي به ترتيب معيارهاي فرسايش، رسوب ويژه و دبي ويژه به ترتيب با وزنهاي0/132، 0/103و 0/1بيشترين اهميت را به خود اختصاص دادند و نهايتاَ زير حوضهها جهت اجراي سدهاي سنگي ملاتي به كمك روش TOPSIS اولويتبندي شدند. نتايج نشان داد كه زير حوضه S 1 با فرسايش 61/14 تن بر هكتار رتبه اول و زير حوضه S3n به عنوان آخرين زيرحوضه جهت اجراي سد هاي سنگي ملاتي معرفي شدند. تعيين اولويت اجرايي احداث سازه در زير حوضه ها گام مهم در هدفمند نمودن اعتبارات بخش آبخيزداري است.
عنوان نشريه :
جغرافيا و برنامه ريزي محيطي
عنوان نشريه :
جغرافيا و برنامه ريزي محيطي