دسته بندي مناطق همگن خشكي به‌كمك روش‌هاي ‌گشتاور خطي و تحليل خوشه‌اي

مناطق خشك از نظر شكل اراضي، خاك، جامعۀ گياهي و جانوري‌ و منابع آب و اقليم بسيار متنوع هستند. يكي از مؤلفه هاي معرف اقليم، تعيين شاخص‌هاي خشكي در هر منطقه است. اطلاع از دامنه و شدت خشكي، در مديريت و برنامه‌ريزي مناسب منابع طبيعي و پايداري زيست‌بوم (اكوسيستم) هر منطقه، به‌ويژه مناطق خشك مفيد است. استفاده از روش‌هاي گشتاور‌هاي خطي و تحليل خوشه‌اي در تعيين مناطق همگن اقليمي نقش مؤثري دارد. هدف اصلي اين پژوهش، استفاده از روش‌هاي گشتاورهاي خطي و تحليل خوشه‌اي در تعيين مناطق همگن اقليمي با استفاده از شاخص خشكي يونپ در نيمۀ شرقي ايران است. به اين‌منظور، داده هاي اقليمي 20 ايستگاه هواشناسي همديدي در نيمۀ شرقي كشور جمع‌آوري و براي محاسبۀ تبخير‌ تعرق مرجع با استفاده از مدل فائو پنمن مانتيث استفاده شد. سپس شاخص خشكي يونپ براي هر20 ايستگاه محاسبه شد. در مرحلۀ بعد، با استفاده از روش تحليل خوشه اي، منطقۀ مورد مطالعه به پنج منطقۀ همگن تقسيم و با بهره‌گيري از تحليل عاملي مهم‌ترين مؤلفه هاي مؤثر بر شاخص خشكي يونپ در هر منطقه همگن تعيين شد. براساس نتايج، تخمين منطقه اي گشتاور خطي، بهترين تابع توزيع منطقه اي براي هر منطقۀ همگن تعيين شد. نتايج اين پژوهش كارآيي مناسب تركيب روش‌هاي گشتاور خطي و تحليل خوشه‌اي را براي تعيين مناطق همگن‌ نشان مي‌‌‌‌‌‌دهد. بر اساس نتايج به‌دست‌آمده، بهتر است در ابتدا مناطق همگن با روش تحليل خوشه‌اي تعيين‌ و سپس به‌كمك روش گشتاورهاي خطي ‌بررسي و تأييد شود.