واكاوي روند تغييرات روزهاي برفپوشان در ايران بر پايۀ داده‌هاي دورسنجي

گستره و وردش‌پذيري پوشش‌هاي برفي، فراسنج‌هاي مهمي در سامانه‌هاي آب‌شناختي و آب و هواشناسي است. براي مناطقي كه منبع اساسي آب آن‌ها از انباره‌هاي برفي حاصل مي‌شود، مطالعۀ روند تغييرات پوشش‌هاي برفي اهميت بسيار زيادي دارد. بسياري از رودخانه‌هاي پرآب ايران، از انباره‌هاي برفي كوهستان‌ها سرچشمه مي‌گيرد؛ بنابراين بررسي تغييرات پوشش برف در كشوري همچون ايران بسيار ضروري و مهم است. در پژوهش حاضر، تغييرات روزهاي برفپوشان ايران در كمربندهاي ارتفاعي مختلف به كمك داده‌هاي رقومي پوشش برف‌سنجنده‌هاي موديس تررا و موديس آكوا‌ واكاوي شد. براي اين منظور، خردترين گونۀ داده‌هاي پوشش برف اين دو سنجنده‌ كه در تفكيك مكاني 500 متر در دسترس است، به‌صورت روزانه و براي بازۀ زماني 1393-1382 به‌كارگرفته شد. همچنين، الگوي رقومي ارتفاعي (Dem) هماهنگ با سيستم تصوير داده‌هاي برف در تفكيك مكاني 500 متر از تارنماي ناسا دريافت شد. براي واكاوي هرگونه تغييري در روزهاي برفپوشان در كمربندهاي ارتفاعي، نخست فراواني روزهاي برفپوشان براي هر طبقۀ ارتفاعي از 1500 متر تا 5500 متر در گام‌هاي 100متري محاسبه و سپس به كمك آزمون من‌كندال، روند روزهاي برفپوشان بررسي شد. يافته‌ها نشان داد، در ماه‌هاي فروردين، تير، امرداد، شهريور، آذر، بهمن و اسفند در هيچ‌يك از كمربندهاي ارتفاعي روند معناداري ديده نمي‌شود. اين درحالي است كه در ماه ارديبهشت در 21 كمربند ارتفاعي و در ماه خرداد نيز در 10 كمربند ارتفاعي روند كاهش روزهاي برفپوشان ديده مي‌شود. همچنين، روند افزايش روزهاي برفپوشان تنها در ماه‌هاي مهر، آبان و دي ديده شد. در ماه مهر دو كمربند، در ماه آبان يك كمربند و در ماه دي نيز يك كمربند ارتفاعي، روند افزايش روزهاي برفپوشان را از خود نشان دادند.