تلفيق روش‌هاي تصميم‌گيري‌ چندمعياره با روش رگرسيون لجستيك براي بررسي مناطق حساس به وقوع زمين‌لغزش در حوضۀ زيلبيرچاي

شناسايي مناطق مستعد حركت‌هاي توده‌اي ازجمله زمين‌لغزش از راه الگوسازي خطر با الگو‌هاي مناسب و كارا، يكي از اقدام‌هاي اساسي در كاهش خسارت احتمالي و مديريت خطر است. هدف مطالعۀ حاضر، تلفيق روش‌هاي تصميم‌گيري‌ چندمعياره با روش آماري رگرسيون لجستيك براي بررسي مناطق حساس به وقوع زمين‌لغزش در حوضۀ زيلبيرچاي است؛ ازجمله الگو‌هاي يادشده، الگوي تركيب خطي وزن‌دار (WLC) است كه در آن، ابتدا متغيرهاي مؤثر در وقوع زمين‌لغزش به‌ شكل زير‌معيارهايي تقسيم‌بندي مي‌شوند و وزن خاصي به هر كدام از آن‌ها تعلق مي‌گيرد. براي جلوگيري از نقش سليقۀ كارشناسي به عبارتي روش دلفي، زمين‌لغزش‌هاي رخ‌داده در منطقۀ مطالعه‌شده با زيرمعيارهاي هر متغير قطع داده شدند و درصد مساحت وقوع زمين‌لغزش در هر يك از آن‌ها ملاك وزن‌دهي زيرمعيارها قرار گرفت و استانداردسازي فازي بر اين اساس انجام شد. در الگوي WLC علاوه‌بر وزن‌دهي به زير‌معيارها، به خود متغيرها نيز از راه روش فرايند تحليلي سلسله‌مراتبي (AHP) وزني اختصاص داده مي‌شود. در مطالعۀ حاضر، علاوه‌بر وزن‌دهي معمول، وزن‌دهي از راه روش آماري رگرسيون لجستيك (RL) و ملاك قراردادن وزن‌هاي حاصل و نرمال‌سازي آن‌ها نيز انجام و مستقيماً در الگوي WLC بر متغيرها اعمال شد. براي الگو‌سازي از 9 شاخص مستقل اع لايۀ بارش، ليتولوژي، كاربري اراضي، ارتفاع، شيب، جهت شيب، فاصله از شبكۀ زهكشي، فاصله از گسل و فاصله از جاده استفاده شد. نتيجۀ الگوي WLC-RL نشان‌دهندۀ مساحتي حدود 7.4درصد در پهنه‌هاي خطر زياد و بسيار زياد با اعتبار‌سنجي 0.94 و با وزن‌دهي AHP و به‌صورت كارشناسي حدود 4.7 درصد با اعتبارسنجي 0.90 در پهنه‌هاي يادشده است. 36 درصد مساحت منطقه نيز جزو پهنه‌هاي خطر متوسط است كه اين پهنه‌هاي خطر با سو‌مديريت و ساخت‌وسازهاي عوارض انساني ازجمله جاده بدون توجه به ساختار ژئومورفولوژي و ليتولوژي منطقه متأثر شده و به پهنه‌هاي خطر زياد و بسيار زياد تبديل مي‌شوند.