ارزيابي تأثير ساختار شبكه ارتباطي حوزه شرقي طرح راهبردي شهر تهران بر تاب‌آوري شهري

حوزه شرقي شهر تهران همواره در معرض خطرات شديد احتمالي ناشي از بحران‌هاي طبيعي و انسان‌ساخت است، به‌ گونه‌اي كه در برنامه ساختاري راهبردي اين حوزه به تدبير راهكارهاي نوين در جهت كاهش خطرپذيري و ارتقاي كارايي مديريت بحران تأكيد شده است. هدف اين مقاله ارزيابي تأثير ساختار شبكه ارتباطي حوزه شرقي طرح راهبردي شهر تهران بر تاب آوري آن در برابر بحران ها است. سؤال اصلي مقاله حاضر اين است كه ساختار شبكه ارتباطي حوزه شرقي طرح راهبردي شهر تهران بر تاب آوري شهر چه تأثيراتي دارد؟ پژوهش حاضر از حيث هدف كاربردي با رويكرد عملي و حل مشكل و از لحاظ ماهيت و روش، تحليلي تجويزي بر پايه داده‌هاي كمي است. در اين مقاله با توجه به قابليت روش فرايند تحليل سلسله مراتبي در راستاي نظرات كارشناسان و در نظر گرفتن طيف وسيعي از معيارهاي كيفي و كمي چندگانه در مسير تحقيق، روش مذكور براي به‌كارگيري در نمونه موردي برگزيده شد. بر مبناي يافته هاي پژوهش، بيش از 45 درصد از وسعت حوزه با خطرپذيري نسبتاً بالا در برابر بحران‌هاي طبيعي و انسان‌ساخت روبروست. اين در حالي است كه با به‌كارگيري هفت معيار مؤثر بر ارتقاي تاب‌آوري در دو طبقه كلان شامل خصوصيات شبكه (تراكم جمعيتي، ظرفيت معابر و الگوي سفر ساكنين) و ايمني شبكه (درجه محصوريت، ظرفيت‌هاي اجتماعي ساكنين، كيفيت ابنيه و تراكم ساختماني) مشخص گرديد كه حدود 28 درصد از معابر فاقد تاب آوري لازم در زمان پس از بروز بحران خواهند بود و همچنين توانايي بازگشت به وضعيت تعادل و شعاع پوشش دهي، در جهت امدادرساني و اسكان موقت شهروندان به شدت پايين است.