شناسايي و اولويت بندي عوامل حياتي موفقيت در زنجيره‌ي تامين و توزيع دارو با استفاده از تكنيك ديمتل

زمينه و هدف: شركت‌هاي توليدكننده و توزيع‌كننده­‌ي دارو در كشور به دليل امنيت توليد و توزيع دارو به‌عنوان قابل‌اتكاترين شركت‌ها از لحاظ سودآوري شناخته مي‌شوند. نقاط ضعف اين حوزه شامل بهره‌وري پايين در تأمين مواد اوليه و توزيع دارو و به‌تبع آن بروز مشكل سرمايه در گردش و افزايش هزينه‌هاي مالي شركت‌ها مي‌باشد. از اين‌رو هدف پژوهش، شناسايي و اولويت‌بندي عوامل حياتي موفقيت در زنجيره­ي تأمين و توزيع صنعت دارو در كشور، براي تصميم‌گيري‌هاي مؤثر در اين حوزه است. روش بررسي: پژوهش، شامل دو فاز كتابخانه‌اي و پيمايشي است. در فاز اول با جستجو در پايگاه‌هاي علمي، عوامل حياتي موفقيت در زنجيره­‌ي تأمين و توزيع شناسايي و در 25 بعد تقسيم شدند. در فاز دوم طبق اصل پارتو 9 بعد از اين 25 بعد، مبناي مقايسات زوجي عوامل در تكنيك ديمتل جهت تعيين تأثيرگذاري و اثرپذيري قرارگرفتند. جامعه­‌ي آماري پژوهش را شركت‌هاي توليدكننده و توزيع‌كننده­‌ي دارويي كشور در سال 1397 تشكيل مي‌دهند. از اين‌بين 13 خبره زنجيره­ي تأمين و توزيع دارو با روش نمونه‌گيري نظري به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. براي تحليل داده‌ها نيز از نرم‌افزار Excel و Matlab استفاده شد. يافته‌ها: حمايت مديريت ارشد، استفاده از فناوري اطلاعات و مداخله­‌ي دولت، سه عامل نخست بين عوامل اثرگذار، و فرايندها، كيفيت خدمات و اعتماد سه عامل نخست بين عوامل اثرپذير مي‌باشند. همچنين، حمايت مديريت ارشد پرتعامل‌ترين عامل و مداخله­‌ي دولت به‌عنوان كم تعامل‌ترين عامل، شناخته شد. نتيجه‌گيري: مديران نمي‌توانند همه­‌ي عوامل را مدنظر قرار دهند بلكه بايد با توجه به شرايط شركت خود، روي عوامل اثرگذار و تعامل‌پذير سرمايه‌گذاري كنند.