تبيين عناصر برنامه درسي تربيت اخلاقي دانش‌آموزان ابتدايي مبتني بر روان‌شناسي انسان‌گرا

زمينه و هدف: يكي از مهم‌ترين مباني رشد اجتماعي رعايت اخلاقيات مي‌باشد. در اين ميان توجه به تربيت اخلاقي دانش‌آموزان ابتدايي با توجه به تأثيرات اين دوره از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف تبيين عناصر برنامه درسي تربيت اخلاقي دانش‌آموزان ابتدايي، بر اساس مباني روان‌شناسي انسان‌گرا انجام شد.مواد و روش‌ها: در اين پژوهش كيفي از نوع «جستار نظر ورزانه»، از روش جمع‌آوري و تحليل مستندات استفاده ‌شد. پس از مطالعه نظريه‌هاي روان‌شناسي انسان‌گرا (موج سوم)، دلالت‌هاي آن در عناصر برنامه درسي از منظر ميلر (اهداف، دانش‌آموز، معلم، روش ياددهي و يادگيري، ويژگي‌هاي محيط آموزش و ارزشيابي) استخراج و به روش هدايت‌شده و تأملي تحليل شد.يافته‌ها: دلالت‌هاي هر يك از عناصر برنامه درسي بدين شرح پديدار گرديد: اهداف برنامه درسي دوره ابتدايي بايد فردگرا، واضح، نشاط‌آور و رغبت‌انگيز و ارزشي باشد. فراگير فعال بايد خودانگيخته، تعامل‌گرا و معتقد به نظارت نيروي ماوراي لطبيعه (خداوند) بر اعمال باشد. معلم بايد الگو، حامي، توانمند در برقراري ارتباط با فراگيران و تسهيلگر باشد. روش ياددهي ـ يادگيري بايد متنوع، غير مستقيم، فعال و مسأله‌محور باشد. محيط يادگيري بايد دوستانه و مشوق منش‌هاي اخلاقي، مردم‌سالار و متناسب با علايق و سطح رشد فراگيران باشد. ارزشيابي برنامه درسي بايد با روش‌هاي سنجش عملكرد، تأكيد بر داده‌هاي كيفي، توجه به جامعيت و مداومت و رويكردهاي فردمدار انجام گيرد.نتيجه‌گيري: يافته‌ها نشان مي‌دهد كه تمامي عناصر و اجزا در تعامل با يكديگر هستند. بنابراين توجه به ابعاد فردي فراگيران، فعال‌بودن آنان در يادگيري، برقراري ارتباط مؤثر و به كارگيري روش‌هاي فعال و غير مستقيم در فرآيند ياددهي ـ يادگيري توصيه مي‌گردد.