بررسي تطبيقي نسبت دين و سياست در فلسفه سياسي آيت‌الله مصباح يزدي و جان لاك (با تأكيد بر مباني معرفت‌شناختي)

نسبت دين و سياست همواره به‌عنوان چالشي نظري، ميان فلسفه سياسي اسلامي و فلسفه سياسي ليبراليسم مطرح بوده است. اگرچه انديشمندان سياسي بسياري از هردو جريان سياسي به پژوهش در اين مسئله پرداختند، ولي نوشتار پيش‌رو برآن است تا به بررسي تطبيقي اين موضوع با تمركز بر آراي دو فيلسوف سياسي يعني آيت‌الله مصباح يزدي (نماينده گفتمان غالب اسلامي) و جان لاك (نماينده گفتمان غالب ليبرال دموكراسي) و با تكيه بر كارآمدترين مباني نظري اين‌دو فيلسوف، به نسبت‌يابي دين و سياست بپردازد. يافته تحقيق عبارت است از انطباق ديدگاه استاد مصباح يزدي بر پيوند تفكيك‌ناپذير دين و سياست (حكومت) و نيز تطبيق نظريه جان لاك بر مرتبه نخست سكولاريسم يعني لائيسم. درنگي دوباره در اين بحث تاريخي، با تمركز بر دو انديشمند كليدي، مجال شناسايي برخي از ريشه‏هاى اساسي چالش موجود را براي ما فراهم خواهد كرد. به لحاظ كاربردي، ازيك‌سو تحقق عيني نظريه پيوند دين و سياست در قالب نظام جمهوري اسلامي ايران در سده كنوني و ازسوي‌ديگر آشفتگي تمدن ليبراليسم و آغاز روند گذار از سكولاريسم و ورود جوامع سياسي به عصر تجديد حيات جهاني دين در قلمرو اجتماعي و سياسي، اهميت پرداختن به اين موضوع را دوچندان مي‌سازد. اين بحث با رويكرد فلسفه سياسي و در قالب روش تحليلي ارائه شده است.