بررسي اثربخشي آموزش خود-دلسوزي شناختي بر تغيير سبك هاي تبادل اجتماعي زوجين متقاضي طلاق

Effectiveness of Cognitive Self-Compassion Training on Social exchange styles among Divorce Applicant Couples

زمينه و هدف بر اساس تبيين هاي نظري متفاوت از نظريه تبادل اجتماعي، كاهش تبادلات منفي و ارتقاء تبادلات مثبت هدف منطقي هر مداخله زوج‌درماني هست. ازاين‌رو، هدف پژوهش حاضر بررسي اثربخشي آموزش خود-دلسوزي شناختي (cognitive self-compassion training) بر سبك هاي تبادل اجتماعي (Social Exchange Styles) زوجين بود. مواد و روش‌ها اين مطالعه نيمه آزمايشي با گروه گواه و طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري سه‌ماهه بود. جامعه آماري اين پژوهش شامل كليه زوجين متقاضي طلاق مراجعه‌كننده به مراكز مشاوره دادگستري، بهزيستي و خصوصي شهرضا در هفت‌ماهه اول سال 1396 بود (زوج 300 =N). نمونه شامل 30 زوج داوطلب بود كه به‌صورت تصادفي در دو گروه كنترل و آزمايش قرار گرفتند. در گروه آزمايش 10 جلسه آموزش 90 دقيقه‌اي اجرا شد. شركت‌كنندگان در پژوهش در سه موقعيت پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري به مقياس سبك هاي تبادل اجتماعي (Social Exchange Styles Scale) پاسخ دادند. جهت تحليل داده‌ها از روش تحليل واريانس آميخته (Mixed Model ANOVA) استفاده شد. يافته‌ها آموزش خود-دلسوزي شناختي بر تغيير سبك هاي تبادل انصاف (035/0>p)، ارزيابي (043/0>p) و سرمايه‌گذاري افراطي (001/0>p)، در مرحله پس‌آزمون تاثير معناداري داشته و اين تاثير در پيگيري سه‌ماهه پايدار مانده است. همچنين نتايج نشان داد، در هر دو مرحله پس‌آزمون و پيگيري در گروه آزمايش نمرات سبك‌هاي انصاف، ارزيابي و سرمايه‌گذاري زنان كمتر از مردان است (001/0>p)؛ كه نشان مي‌دهد آموزش خود-دلسوزي شناختي به‌طور معناداري بر كاهش برابري خواهي و ارزيابي دقيق هزينه سود زنان و نيز افزايش سرمايه‌گذاري مردان و باقي ماندن تاثير مداخله در آنان موثرتر عمل نموده است. نتيجه‌گيري بنابراين مي‌توان از آن به‌عنوان روش مداخله‌اي موثر براي كاهش برابري خواهي، نظارت دقيق هزينه- سود و افزايش سرمايه‌گذاري افراطي در روابط تبادلي زوجين استفاده كرد.

Aim and Background Based on different theoretical explanations of the theory of social exchange increasing positive exchanges and decreasing negative exchanges is inherent in all approaches to intervention with couples. This study aimed to study the effect of cognitive self-compassion training on Social exchange styles among couples who were seeking divorce. Methods and Materials This was a quasi-experimental research with pre-test, post-test and follows up, as well as the control group. The study population consisted of all the couples seeking divorce who were referred to the counseling centers of Welfare Organization, Family Court and private centers in Shahreza city since April to October 2017 (N=300 couples). The sample included 30 voluntary couples that were randomly divided into two groups control and experimental. In the experimental group 10 training sessions were cond ucted with an average of 90- minutes.The participants answered to Social Exchange Styles Scale (Leybman et all, 2011) in three stages: pre-test, post-test and follow up. Data were analyzed by Mixed Model ANOVA. Findings Cognitive self-compassion training had a significant effect on fairness (p<0.035), tracking (p<0.043), benefit-seeking (p<0.001) in the post-test and this effect remains constant after 3- months follow–up. Also the resalts showed in both post-test and follow- up in exprimental group, the mean score of fairness, tracking and benefit-seeking’s women is lower than men that showed cognitive self-compassion training significantly decreased fairness and tracking on women and improved benefit-seeking on men(p<0.001). Conclusion Since such training can be used as an effective intervention method to reduce favor equity, accurate monitoring costs and benefit, individualism and to improve overinvestment in exchange relationships between couples.