پيش ‌بيني كيفيت زندگي بيماران مبتلا به ويتيليگو براساس ذهنيت ‌هاي طرح‌ واره‌اي

Predicting quality of life according to the schema modes in vitiligo patients

زمينه و هدف: ذهنيت‌هاي طرح‌واره‌اي مجموعه‌اي از طرح‌واره‌هاي خاص و سبك‌هاي مقابله‌اي هستند كه در پاسخ به موقعيت‌هاي هيجاني فعال شده و به شكل‌گيري الگوهاي رفتاري منطبق با طرح‌واره‌ها جهت مي‌دهند. پژوهش حاضر با هدف پيش‌بيني كيفيت زندگي بيماران ويتيليگو براساس ذهنيت‌هاي طرح‌واره‌اي صورت پذيرفت. روش اجرا: در اين مطالعه‌ي توصيفي ـ همبستگي، 170 بيمار مبتلا به ويتليگو به روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب گرديده و به پرسش‌نامه‌هاي ذهنيت‌هاي طرح‌واره‌اي (Schema Modes Inventory) و فرم كوتاه پرسش‌نامه‌ي كيفيت زندگي سازمان جهاني بهداشت (WHOQOL-BREF) پاسخ دادند. تحليل داده‌ها با استفاده از روش‌هاي آمار توصيفي، همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون به روش گام‌به‌گام صورت پذيرفت. يافته‌ها: نتايج حاصل از تحليل همبستگي پيرسون نشان داد كيفيت زندگي با تمام ذهنيت‌هاي طرح‌واره‌اي غير از ذهنيت خودآرام‌بخش بي‌تفاوت ارتباط دارد. ذهنيت كودك شاد و بزرگسال سالم با كيفيت زندگي رابطه‌ي مثبت و معنادار و رابطه‌ي ساير ذهنيت‌ها (به‌جز ذهنيت خودآرام‌بخش بي‌تفاوت) با كيفيت زندگي منفي و معنادار است و رگرسيون گام‌به‌گام نشان داد ذهنيت‌هاي كودك آسيب‌پذير، ذهنيت محافظ بي‌تفاوت، ذهنيت تسليم شده مطيع و ذهنيت كودك شاد به‌ترتيب بيشترين تأثير را در پيش‌بيني كيفيت زندگي دارند. نتيجه‌گيري: با توجه به اهميت نقش ذهنيت‌هاي طرح‌واره‌اي در كيفيت زندگي بيماران ويتيليگو، درنظرگرفتن درمان‌هاي روان‌شناختي نظير طرح‌واره درماني جهت تعديل ذهنيت‌هاي ناكارآمد و ارتقاي ذهنيت‌هاي كارآمد در اين بيماران ضروري به‌نظر مي‌رسد.

Background and Aim: Schema modes include specific schemata and coping styles which are activated in emotional situations. They create formation of behavioral patterns compatible with their own schemata. The purpose of this study was to predict the quality of life in vitiligo patients according to their schema modes. Methods: In this descriptive-correlational study,170 vitiligo patients were selected by simple random sampling method. They filled Schema Modes Inventory and brief form of the World Health Organization`s Quality of Life questionnaire. The data were analyzed using descriptive statistics, Pearson correlation coefficient, and stepwise regression. Results: The results of the analysis of the Pearson correlation coefficient revealed that quality of life was related to all schema modes except detached self-soother mode. Happy child and healthy adult schema modes had a significant positive relationship with quality of life, while the other schema modes (except detached self-soother) had a significant negative relationship with quality of life in vitiligo patients. Also, the results of stepwise regression showed that vulnerable child, detached protector, compliant surrender and happy child schema modes had the strongest effect in predicting the quality of life, respectively. Conclusion: Regarding the importance of the role of schema modes in quality of life in vitiligo patients, offering psychotherapies such as schema therapy seems necessary.