پديد آورندگان :
كرمي متين، بهزاد مركز تحقيقات عوامل محيطي موثر بر سلامت - دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه - پژوهشكده سلامت , كاظمي كرياني، علي مركز تحقيقات عوامل محيطي موثر بر سلامت - دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه - پژوهشكده سلامت , سلطاني، شاهين مركز تحقيقات عوامل محيطي موثر بر سلامت - دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه - پژوهشكده سلامت , صوفي، مسلم مركز تحقيقات عوامل محيطي موثر بر سلامت - دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه - پژوهشكده سلامت , رضايي، ستار مركز تحقيقات عوامل محيطي موثر بر سلامت - دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه - پژوهشكده سلامت
كليدواژه :
سالمندي , توسعه اقتصادي , افراد داراي ناتواني , بار جهاني بيماري‌ها , هزينه‌هاي سلامت
چكيده فارسي :
اهداف: مطالعات نشان مي‌دهد تقريباً همه كشورهاي جهان تا سال 2030 يك روند افزايشي قابل توجه در ميزان جمعيت سالمند و هزينه‌هاي سلامت تجربه خواهند كرد. علاوه بر اين، افراد داراي ناتواني هم در مقايسه با افراد بدون ناتواني احتمال بيشتري براي تحميل هزينه‌هاي سلامت بر خانواده‌ها و دولت‌ها دارند. ويژگي‌هاي اجتماعي و اقتصادي كشورها يك عامل مهم براي پيش‌بيني هزينه‌هاي مراقبت سلامت در كشورها هستند. هدف اين مطالعه پيش‌بيني و سنجش ارتباط متغيرهاي سالمندي، ناتواني و توسعه‌يافتگي با ميزان هزينه‌هاي سلامت در كشورهاي جهان بود.
روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي‌تحليلي از نوع همبستگي بود كه از طريق تحليل ثانويه داده‌هاي موجود انجام گرفت. داده‌هاي 202 كشور در شش منطقه (آفريقا، مديترانه شرقي، جنوب شرق آسيا، غرب اقيانوس آرام، اروپا و آمريكا) در سال 2016 تحليل شدند. با استفاده از آزمون رگرسيون خطي ارتباط متغيرهاي توضيحي سن، سال‌هاي ازدست‌رفته زندگي به دليل ناتواني، شاخص توسعه انساني، رشد توليد ناخالص داخلي و نرخ بيكاري با سرانه هزينه‌هاي سلامت سنجيده شد. در اين مطالعه هزينه‌هاي سلامت بر اساس برابري قدرت خريد بيان شده‌اند. همچنين با استفاده از آزمون تحليل واريانس يك‌طرفه، تفاوت ميانگين هزينه‌هاي سلامت و ناتواني در بين كشورها بر اساس سه سطح توسعه‌يافتگي سنجيده شد.
يافته‌ها: بالاترين ميزان سال‌هاي زندگي ازدست‌رفته به دليل ناتواني با ميانگين (1577/22)، 13272/76 (به ازاي هر 100 هزار نفر جمعيت) و بالاترين مقدار سرانه هزينه‌هاي سلامت با ميانگين (1915/01)، 2698/39 دلار به منطقه اروپا و كمترين ميزان سال‌هاي زندگي همراه با ناتواني با ميانگين (847/03)، 10005/65 و كمترين ميزان سرانه هزينه‌هاي سلامت با ميانگين (315/63±=SD ) دلار281/11 دلار به منطقه آفريقا اختصاص داشت. ميزان سال‌هاي زندگي ازدست‌رفته به دليل ناتواني و هزينه‌هاي سلامت در ايران از ميانگين اين متغيرها در منطقه اروپا كمتر و از ميانگين ساير مناطق جهان بيشتر بود. منطقه اروپا، آمريكا و غرب اقيانوس آرام بالاترين درصد جمعيت سالمند را داشتند. ميزان جمعيت سالمندي در ايران از ميانگين دو منطقه آفريقا و مديترانه شرقي بيشتر بود. در مدل نهايي رگرسيون متغيرهاي جمعيت بالاي 65 سال با ضريب 0/167، سال‌هاي زندگي ازدست‌رفته به دليل ناتواني در گروه سني 15 تا 49 سال با ضريب 0/651، سال‌هاي زندگي ازدست‌رفته به دليل ناتواني در گروه سني 70 سال و بالاتر با ضريب 0/359 و شاخص توسعه انساني با ضريب 0/359 ارتباط مستقيم و معناداري با سرانه هزينه‌هاي سلامت داشتند. در مقابل در اين مدل، نسبت جمعيت 15 تا 64 سال، سال‌هاي زندگي همراه با ناتواني براي گروه 5 ساله و پايين‌تر، سال‌هاي زندگي همراه با ناتواني براي افراد 50 تا 69ساله و نرخ بيكاري رابطه معكوس و معناداري با سرانه هزينه‌هاي سلامت داشتند. نتايج تحليل واريانس نشان داد نسبت جمعيت سالمند (0/001>P)، سال‌هاي زندگي ازدست‌رفته به دليل ناتواني (0/001>P) و سرانه هزينه‌هاي سلامت (0/001>P) در كشورهايي كه شاخص توسعه انساني بالاتري دارند به طور معنادارتري بيشتر از ساير كشورهاست.
نتيجه‌گيري: يافته‌هاي اين مطالعه نشان داد در بازه زماني مورد‌مطالعه، سال‌هاي زندگي همراه با ناتواني در مقايسه با سالمندي و شاخص توسعه انساني پيش‌بيني‌كننده قوي‌تري براي افزايش هزينه‌هاي سلامت است. بنابراين پيشنهاد اين مطالعه اين است كه مداخلات كنترل هزينه در سالمندي بايستي از طريق برنامه‌هايي صورت گيرد كه پيشگيري از بيماري‌هاي مزمن را هدف قرار مي‌دهند.
چكيده لاتين :
Objective Studies show that almost every country across the world will experience a remarkable increase
in their healthcare costs and ageing population by 2030. Also, people with disabilities are more likely
to impose considerable healthcare costs on families and governments than their counterparts. On the
other hand, socioeconomic status of countries can be an important factor to predict healthcare costs. In
this study, we aimed to evaluate the relationship between disability rate, ageing rate and development
rate of countries with their current health expenditure.
Materials & Methods This is a descriptive correlational study conducted based on secondary analysis of
existing data of 202 countries under six different regions of African Region (AFRO), Eastern Mediterranean
Region (EMRO), South-East Asia Region (SEARO), Western Pacific Region (WPRO), European Region
(EURO), and Region of the Americas (PAHO) in 2016 . The linear regression analysis was applied to investigate
the association between the explanatory variables of age, Years Lost due to Disability (YLD) per
100000 general population, Human Development Index (HDI), Gross Domestic Product (GDP) growth,
and unemployment rate with Current Health Expenditure (CHE) per capita as the outcome variable. The
costs were expressed based on Power Purchasing Parties (PPP) in USD. One-way ANOVA was applied to
compare the means of YLD and CHE per capita between three levels of HDI.
Results The highest mean YLD (13272.76±1577.22 per 100000 general population) and mean CHE
(2698.39± 1915.01 USD) was belonged to EURO region, while AFRO region showed the lowest mean
YLD (10005.65±847.03 per 100000 general population) and mean CHE (281.11±335.84 USD). In Iran,
the mean YLD and CHE was lower than that of EURO region but higher than that of other five regions.
EURO, PAHO, and WPRO had the highest rate of ageing compared to other regions. For Iran, the rate of
ageing population was higher than AFRO and EMRO. In the regression model, population aged 15 to 49
(YLD=0.167), aged >65 years (YLD=0.651), aged ≥70 years (YLD=0.359) and HDI (0.391) had a positive
association with the CHE per capita. In contrast, the population aged ≤5 years (YLD=-0.585), aged 15-64
years (YLD=-0.274), and aged 50-69 years (YLD=-0.938) and the unemployment rate (-0.138) showed a
negative association with the CHE per capita. Moreover, ANOVA results revealed that the rate of ageing
population (P<0.001), YLD (P<0.001) and CHE per capita (P<0.001) were significantly higher in countries
with higher HDI than in countries with lower HDI.
Conclusion In the study period, YLD can predict healthcare expenditure of countries better compared
to HDI and ageing population. Therefore, it is suggested that cost control interventions in ageing period
should be implemented through programs aimed at preventing chronic diseases.
