پديد آورندگان :
صابري نيا، امين دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي - دانشكده بهداشت و ايمني - گروه سلامت در بلايا و فوريت ها , جنت، فروزنده دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه سلامت در حوادث و بلايا , اميني زاده، محسن دانشگاه علوم پزشكي كرمان - گروه سلامت در حوادث و بلايا , افلاطونيان، الهه اداره آموزش و پرورش تهران
چكيده فارسي :
اهداف: اضطراب يكي از مشكلات عمده در زندگي روزمره كاركنان فوريت پزشكي محسوب مي‌شود. تجربه اين عوامل تنش‌زا و عوارض ناشي از آن، موجب كاهش كيفيت كار و تمايل نداشتن فرد به ادامه خدمت مي‌شود. شناخت‌درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي مي‌تواند يكي از مداخلات مؤثر در كاهش اضطراب باشد؛ بنابراين مطالعه حاضر با هدف بررسي تأثير درمان شناختي مبتني بر ذهن‌آگاهي، بر كاهش اضطراب كاركنان اورژانس پيش‌بيمارستاني شهر كرج انجام شد.
روش: بررسي از نوع شبه‌آزمايشي بود كه در آن از طرح پيش‌آزمون پس‌آزمون با گروه كنترل و آزمايش استفاده شد. جامعه آماري اين پژوهش را كليه كاركنان مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي البرز در سال 1395تشكيل داده بودند كه از 100 نفر كاركنان داوطلب در اين پژوهش، 75 نفر از كاركنان اورژانس پيش‌بيمارستاني كه بر اساس تست كتل، نمره اضطراب متوسط به بالا را كسب كرده بودند، وارد اين مطالعه شدند. در نهايت 30 نفر از كاركنان بر اساس ملاك‌هاي ورود در دو گروه 15نفري كنترل و آزمايش به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به صورت تصادفي ساده در گروه‌‌هاي آزمايش (شناخت‌درماني مبتني بر آگاهي) و گروه كنترل گمارده شدند و گروه كنترل هيچ مداخله‌اي دريافت نكردند. معيارهاي ورود به پژوهش مشتمل بر داشتن علاقه‌مندي و موافقت براي شركت در پژوهش بر اساس رضايت‌نامه كتبي، مبتلانبودن به بيماري جسمي و رواني حاد، عدم دريافت درمان‌هاي روان‌شناختي و دارويي در طي ماه‌هاي اخير و شركت‌نداشتن در پژوهش مشابه بود و معيارهاي خروج از پژوهش نيز شركت‌نكردن بيش از سه جلسه و رضايت‌نداشتن به شركت در ادامه پژوهش بود. درﻣﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ذﻫﻦآﮔﺎﻫﯽ ﻃﯽ 8 ﺟﻠﺴﻪ 90 دﻗﯿﻘﻪاي، ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ يﮏ ﺟﻠﺴﻪ اﺟﺮا ﺷﺪ. ﭘﺲ از اﺗﻤﺎم ﺟﻠﺴﺎت، ﭘﺲآزﻣﻮن روي دو ﮔﺮوه آزﻣﺎيﺶ و ﮐﻨﺘﺮل اﺟﺮا شد. ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسش‌نامه اضطراب كتل بود. تجزيه و تحليل داده‌ها در دو بخش توصيفي و تحليلي ارائه شد. آمار توصيفي شامل ميانگين و انحراف استاندارد بود و در بخش آمار استنباطي، از آزمون تحليلي كوواريانس براي آزمون فرضيات پژوهش و از كولموگروف‌‌اسميرنوف براي بررسي نرمال‌بودن توزيع متغيرها و براي رعايت پيش‌فرض‌هاي تحليل واريانس از آزمون‌هاي باكس و لوين استفاده شد. داده‌هاي پژوهش با نسخه 22 نرم‌افزار SPSS تجزيه و تحليل شد.
يافته‌ها: مداخله شناخت‌درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي به كاهش ميانگين نمرات اضطراب كاركنان اورژانس پيش‌بيمارستاني در مقايسه با گروه كنترل منجر شد (0/05>P و 32/87=F). همچنين نتايج حاصل از آزمون نشان داد داخله شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي منجر به كاهش نبود انسجام از خود (P<0/05 ،13/32=F) و كاهش ناايمني پارانويايي (P<0/05 ،9/40=F) در كاركنان اورژانس پيش‌بيمارستاني شد. نتايج حاصل از آزمون تحليل كوواريانس نشان داد بين دو گروه كنترل و آزمايش تفاوت معني‌داري در كاهش احساس گناهكاري، كاهش روان‌نژندي عمومي و كاهش تنش ارگي مشاهده نشد (P<0/05).
نتيجه‌گيري: بين به‌كارگيري درمان شناختي مبتني بر ذهن‌آگاهي و كـاهش اضـطراب كاركنان اورژانس پيش‌بيمارستاني، رابطه معناداري وجود داشت. درمان شناختي مبتني بر ذهن‌آگاهي سبب شناسايي افكار اضطرابي، چالش و نبرد با اين افكار، روبه‌روشدن و جايگزين‌كردن آن‌ها با افكار غيراضطرابي در پرستاران مبتلا به اضطراب مي‌شود و همين امر در كاهش‌يافتن علائم اضطراب در آنان مؤثر است. همچنين نتايج اين تحقيق نشان داد آموزش ذهن‌آگاهي در كاركنان فوريت‌هاي پزشكي مي‌تواند با كاهش نبود انسجام از خود وكاهش ناايمني پارانويايي به عنوان اقدامي مؤثر براي كاهش اضطراب در كاركنان اورژانس پيش‌بيمارستاني استفاده شود كه درنتيجه باعث افزايش راندمان كاري و رضايت شغلي كاركنان اورژانس پيش‌بيمارستاني و افزايش تاب‌آوري آن‌ها در شرايط اورژانسي مي‌شود و مي‌توان اميد داشت با ارتقاي تكنيك‌هاي اين درمان، اضطراب، سلامت روان، كيفيت كاري، رضايت‌مندي شغلي و تاب‌آوري كاركنان اورژانس بهبود مي‌يابد.
چكيده لاتين :
Objective Anxiety is one of the important problems in the daily lives of medical emergency staff. Experiencing
this state and its complications can decrease the quality of work and reduce the desire to continue
serving. Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT) can be one of the effective interventions
for reducing anxiety. The present study aimed to investigate the effect of MBCT on reducing the anxiety
of pre-hospital emergency staff.
Materials & Methods This is quasi-experimental study with pretest-posttest design using control group.
The statistical population consisted of all staff of the Center for Disaster Management and Emergency
Response in Alborz, Iran in 2017 (N=100). Of these, 75 were selected who had a moderate to high anxiety
score based on the Kettle test. In the end, 30 were entered into the study based on inclusion criteria
and then randomly assigned into two groups of control (n=15) and MBCT groups (n=15). The control
group received no intervention. Having consent to participate in the study by signing a written form, having
no acute physical and psychological disease, not receiving psychological and medication treatment
during the past few months and no participation in any other similar studies were the inclusion criteria,
while the exclusion criteria were: absence form more than three sessions and having no willingness to
continue participation. The experimental group received MBCT for 8 sessions, once per week, each for
90 minutes. The data collection tool was the Cattell’s anxiety scale. Collected data were analyzed using
descriptive (mean and standard deviation) and inferential statistics (ANCOVA to test the research
hypotheses, Kolmogorov-Smirnov to examine the normality of data distribution, and Box’s and Levene's
tests to test the quality of variances) in SPSS V. 22 software.
Results MBCT could reduce the anxiety of subjects compared to controls (F=32.87, P<0.05). Moreover, it
led to a significant reduction in self-sentiment development (P<0.05, F=13.32) or paranoid trend (F=9.40,
P<0.05) in pre-hospital emergency staff. The ANCOVA results showed no significant difference between
the MBCT and control groups in terms of guilt proneness, ego-strength, and ergic tension (P>0.05).
Conclusion It was concluded that MBCT can reduce the anxiety of emergency medical staff. It can help
them identify anxious thoughts, challenges and struggles with these thoughts, and confronts and replaces
them with non-anxious thoughts. MBCT, by reducing their self-sentiment development and paranoid
trend, is an effective measure to reduce the anxiety and hence, increase the work efficiency and job
satisfaction of pre-hospital emergency personnel and increase their resilience in emergency situations.
By improving the MBCT techniques, we can hope that it can improve mental health, quality of work, job
satisfaction, and resilience of this medical group.
