تأثير آموزش چرتكه بر خلّاقيّت و خودكارآمدي دانش‌آموزان دوره ابتدايي

خلّاقيّت و خودكارآمدي، از‌جمله اهداف آموزشي است كه امروزه در رأس امور آموزشي ‌و ‌پرورشي قرار دارد. به‌منظور نيل به اين امر و تسهيل يادگيري، وسيله‌اي شبيه «چرتكه» وارد فرايند آموزشي شده كه مورد استقبال دانش‌آموزان و معلمان قرار گرفته است و به ‌باور آنان، نتايج مشهودي در‌پي داشته است. پژوهش حاضر با هدف تأثير آموزش چرتكه بر خلّاقيّت و خودكارآمدي دانش‌آموزان انجام گرفت. روش پژوهش شبه‌آزمايشي و از‌نظرِ هدف كاربردي بود. طرح پژوهش پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل است. جامعه آماري را دانش‌آموزان پسر پايه چهارم ابتدايي تشكيل مي‌دادند كه از بين آنها نمونه‌اي با حجم 50 نفر به شيوه نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي چند‌مرحله‌اي انتخاب و در دو گروه آزمايش و كنترل در قالب دو كلاس درس قرار گرفتند. در هر دو گروه، همتا‌سازي از‌نظرِ سن و هوش (با استفاده از تست هوش ريون) انجام شد. سپس در هر دو گروه، پيش‌آزمون به‌عمل آمد و بعد از اجراي پيش‌آزمون، آموزش رياضي با چرتكه براي گروه آموزش اجرا شد و گروه كنترل، آموزشي دريافت نكرد و بعد پس‌آزمون انجام گرفت. در اين پژوهش، از ابزار خلّاقيّت تورنس و خودكارآمدي شرر استفاده شد كه پايايي آنها با آلفاي كرونباخ به‌ترتيب 0.85 و 0.81 به‌دست آمد. داده‌هاي حاصل با آمار توصيفي و استنباطي (آزمون كولموگروف اسميرنوف و تحليل كوواريانس) توصيف و تحليل شدند. نتايج حاصل نشان داد كه آموزش چرتكه در درس رياضي بر خلّاقيّت و خود‌كارآمدي دانش‌آموزان كلاس چهارم تأثير دارد و باعث بهبود خلّاقيّت و خودكارآمدي مي‌شود؛ بنابراين، با آموزش چرتكه مي‌توان مهارت‌ها و توانايي‌هاي خلّاقيّت در رياضي و خودكارآمدي كودكان را افزايش داد.