بررسي نقش درختان كهن‌سال در هويت مناظر شهري، مورد مطالعاتي: خيابان شهدا در شهر ايلام

Investigating the Role of Old Trees in the Identity of Urban Landscapes; Case Study: Shohada Street in the City of Ilam

عوامل و عناصر مختلفي مي‌توانند در زمينه هويت مناظر شهري اثرگذار باشند كه يكي از مهم‌ترين آن‌ها وجود درختان كهن‌سال در فضاهاي شهري است. سال‌هاست پژوهشگران در جهت بررسي هويت شهرها و به مقياس كوچك‌تر «فضاهاي شهري» به پوسته‌ها و جداره‌ها و جزييات آن‌ها توجه بيشتري داشته‌اند و اهميت نگهداري درختان كهن‌سال به‌عنوان ميراث ارزشمند طبيعي را ناديده گرفته‌اند. هدف از ارائه اين مقاله تاكيد بر اهميت و حفظ درختان (كهن‌سال) در فضاي شهري و ارتباط درختان كهن‌سال با موضوع هويت در منظر شهري در محدوده موردمطالعه است. به‌منظور انجام اين مطالعه، نياز به بستر جغرافيايي مناسب بوده، لذا خيابان شهدا در شهر ايلام انتخاب و ساكنان و استفاده‌كنندگان آن مورد پرسش قرار گرفتند. داده‌هاي موردنياز اين تحقيق با استفاده از تكنيك‌هاي مشاهده، تحليل محتوا و پرسش‌نامه جمع‌آوري‌شده است. خيابان شهدا يكي از فضاهاي شهري شهر ايلام است كه وجود درختان قديمي و كهن‌سال از عواملي است كه در هويت‌مندي اين خيابان موثر بوده و اهميت فراواني دارد. بررسي‌ها نشان مي‌دهد فضاهاي سبز موجود در اين شهر در مقايسه با سال‌هاي گذشته به ميزان زيادي كاهش‌يافته و اين مسئله هويت طبيعي شهر را تحت شعاع قرار داده است. در اين پژوهش سعي خواهد شد پاسخ‌هايي براي اين سوالات يافته شود كه آيا رابطه‌اي بين درختان كهن‌سال و هويت ‌مناظر شهري وجود دارد؟ آيا با استفاده از درختان، مي‌توان به راهكارهايي جهت هويت‌مند نمودن شهرها رسيد؟ همچنين تاثير درختان كهن‌سال بر هويت منظرشهري ايلام چيست؟ نتايج حاكي از اين است كه فضاي سبز و به‌طور ويژه درختان كهن‌سال به‌عنوان يكي از مهم‌ترين عناصر در جهت خلق هويت منظر در شهرها محسوب مي‌شود. درختان كهن‌سال مي‌توانند به فضاهاي شهري هويت بخشيده و موجب تمايز آن فضا از ديگر فضاها شوند و فضاهاي شهري و خيابان‌هاي شهري را هويت‌مندتر و زيباتر مي‌كنند.

Various factors and elements can influence the identity of urban landscapes the most important of which is the old trees in the urban spaces. It is now for years that the researchers are paying more attention to the shells, walls, and details of the cities in line with the investigation of the cities’ identities and, in a smaller scale, to “urban spaces” but they have neglected the importance of the old trees as a valuable natural heritage. The current study aims to emphasize on the importance of protecting and conserving the trees (the old ones) in the urban spaces and the relationship between old trees and such a subject as the identity in the urban landscape in the study area. In order to perform this study, there was a need for a proper geographical ground; thus, Shohada Street in Ilam was selected and the residents and the users were subjected to the study questions. The data required for this study were collected using observations, content analysis, and questionnaire. Shohada Street is one of the urban spaces in the city of Ilam and the existence of the old trees is amongst the factors that are effective and are of great importance in the street’s identification. The investigations show that the green spaces in this city have undergone a substantial decrease in comparison to the past years and this issue has overshadowed the natural identity of the city. The present study tries to find answers to the following questions: is there a relationship between the old trees and the identity of the urban landscapes? Can solutions be found for the identification of the cities using the trees? And, how much and in which way do the old trees influence the identity of the urban landscape in Ilam? The results signify that the green space and, particularly, the old trees are amongst the most important elements parallel to the creation of landscape identity in the cities. Old trees can grant identity to the urban spaces and distinguish them from the other spaces and they also make the urban spaces and streets more identifiable and more beautiful.