بررسي آزمايشگاهي و عددي پيشروي آب شور در آبخوان‌هاي آزاد ساحلي تحت اثر تغييرات ناگهاني هد در مرزها

افزايش تراز آب دريا و برداشت بيش از حد آب زيرزميني به ترتيب سبب تغيير هد در مرز خروجي و ورودي آب شيرين شده و افزايش پيشروي شوري را در آبخوان به دنبال خواهد داشت. در اين تحقيق واكنش يك آبخوان آزاد ساحلي به اين تغييرات به صورت آزمايشگاهي و عددي بررسي شده‌است. سه آزمايش پيشروي شوري ترتيب داده شده و با افزايش يا كاهش هد در مرز دريا و مرز خشكي، از تغييرات گوه شوري با زمان تصويربرداري گرديد. مشخصه‌هاي مورد بررسي موقعيت پنجه شوري، مساحت ناحيه انتقالي و حجم آب شور بوده‌است. نتايج حاصل از مدل‌هاي فيزيكي و رياضي تطابق مناسبي با يكديگر داشته و خروجي هر دو آنها حاكي از اين است كه افزايش ناگهاني هد در مرز دريا و يا كاهش قابل ملاحظه هد در مرز خشكي، شوري داخل آبخوان را از حالت گوه‌اي شكل خارج كرده به طوريكه سرعت پيشروي شوري از نوك گوه سريعتر از ساير مناطق مي‌گردد. همچنين ايجاد گراديان معكوس هيدروليكي (گراديان از دريا به سمت خشكي) گسيل حجم قابل توجهي از آب دريا به داخل آبخوان را سبب مي‌شود، به گونه‌اي كه پنجه شوري تا مرز خشكي نيز مي‌تواند امتداد يابد. يافته‌هاي حاصل از شبيه‌سازي عددي نشان مي‌دهد كه با افزايش سرعت پيشروي آب شور در آبخوان، اثر مولفه انتقال بيشتر از مولفه پخش مي‌شود. اين افزايش سرعت، نقش ضريب پخش را نيز پر رنگ‌تر كرده و مساحت ناحيه انتقالي افزايش خواهد يافت، هرچند كه نرخ افزايش حجم آب شور داخل آبخوان نسبت به نرخ رشد دو مشخصه ديگر بالاتر مي‌باشد.