عنوان مقاله :
تخمين ِ توزيع مكاني رطوبت سطحي خاك در مناطق خشك و نيمه خشك با استفاده از دادههاي دورسنجي
پديد آورندگان :
دادرسي سبزوار ، ابوالقاسم دانشگاه شهيد چمران اهواز , آخوندعلي ، علي محمد دانشگاه شهيد چمران اهواز - گروه مهندسي منابع آب , رادمنش ، فريدون دانشگاه شهيد چمران اهواز - گروه مهندسي منابع آب , نوروزي ، علي اكبر سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - پژوهشكده حفاظت خاك و آبخيزداري كشور
كليدواژه :
رطوبت خاك , بيابان زائي , هيدرولوژي , سنجش از دور , سيلاب
چكيده فارسي :
ايجاد رواناب به عوامل متعددي بستگي دارد، با اين وجود رطوبت خاك يكي از عوامل مهم در توليد آن محسوب ميشود كه به رغم اهميت بسيار زياد، اندازهگيريهاي پيوستۀ آن از نظر مكاني و زماني دشوار و در پارهاي از مناطق غير ممكن است. هدف از مقاله حاضر، كاربردي ساختن تهيهي نقشهي رطوبت سطحي خاك در مناطق خشك و نيمه خشك با استفاده از دادههاي ماهوارهاي تصويرسازهاي OLI و TIRS، منطبق با زمانِ برداشتهاي ميداني، به همراه مقادير محاسبه شدهي چندين نمايهي طيفي، تجزيهي مولفههاي اصلي و تبديل دادهي Tasseled Cap است. 24 متغير پيشبيني كننده مورد استفاده قرار گرفت و همبستهترين آنها به روش رگرسيون اكتشافي و روش همبستگي دو متغيره، با محاسبهي عامل تورم واريانس، ضريب پيرسون و ضريب تبيين، در سه سطحِ رطوبتيِ 4 تا 5 درصد، بيشتر از 5 درصد و كمتر از 4 درصد، مشخص شدند. روشِ آمار مكاني شاخص مورانز براي همبستگي جغرافيايي دادهها استفاده شد. 47 نقطه در سطح منطقه تحقيق به روش تصادفيِ طبقهبندي شده و ايجاد شبكههاي 1800 متري در يك الگوريتم سيستماتيك، به عنوان متغير پيشبيني نمونهبرداري و در آزمايشگاه به روش وزنيحرارتي، تعيين رطوبت شدند. پيريزي توابعِ تخمين رطوبت سطحي خاك نيز با سه روش رگرسيون حداقل مربعات جزئي (PLSR)، گام به گام و Enter انجام گرفت كه تمامي مدلها از واسنجي قابل پذيرشي برخوردار بودند. محاسبهي 5 معيار خطاسنجي توسطِ 24 درصدِ دادههاي ميداني كه به طور تصادفي انتخاب شده بودند، نشان داد كه دادههاي لندست8 ميتواند براي تخمين رطوبت سطحي خاك موثر باشد و دقت توابع استخراج شده با روشِ رگرسيون چندگانهيِ گام به گام (1.425 تا 0.585=RMSE)، بيشتر از ساير روشها است. مدلهاي معرفي شده براي سطح رطوبتي5%≤ ، تمايلِ به بيش برآوري (0.788=MBE)، و براي سايرِ سطوحِ رطوبتي، تمايل به كم برآوري دارند.
عنوان نشريه :
فصلنامه تحقيقات مرتع و بيابان ايران