مقايسه كارايي روش‌هاي شبكه عصبي مصنوعي و برنامه‌ريزي بيان ژن براي پيش بيني سطح ايستابي در مناطق خشك و نيمه خشك ( مطالعه موردي: دشت جيرفت)

مدل‌سازي و پيش‌بيني سطح ايستابي چاه‌ها يكي از كار‌هاي اساسي برايرسيدن به مديريت بهينه منابع آب مي‌باشد. يكي از راه‌هاي پيش‌بيني سطح آب زيرزميني استفاده از تكنيك‌هاي هوش مصنوعي نظير شبكه عصبي مصنوعي و برنامه‌ريزي بيان ژن مي‌باشد. هدف از اين پژوهش بررسي كارايي روش شبكه عصبي مصنوعي و برنامه‌ريزي بيان ژن در پيش‌بيني سطح ايستابي آب زيرزميني آبخوان دشت جيرفت مي‌باشد. به اين منظور از داده‌هاي سطح ايستابي 65 چاه موجود در آبخوان دشت جيرفت براي يك دوره يازده ساله استفاده شد. سطح ايستابي چاه‌ها توسط هر يك از تكنيك‌هاي شبكه عصبي و برنامه‌ريزي بيان ژن به‌طور جداگانه شبيه‌سازي شد و در انتها از آماره‌هاي ريشه ميانگين مربعات خطا، ميانگين مطلق خطا، شاخص تطابق و R2 براي تعيين دقت پيش‌بيني هر كدام از روش‌ها استفاده شد. نتايج اين پژوهش كارايي و دقت بالاي هر دو تكنيك شبكه عصبي و برنامه‌ريزي بيان ژن را در پيش‌بيني سطح ايستابي چاه‌هاي منطقه نشان داد. ضريب همبستگي در روش شبكه عصبي مصنوعي برابر با 0.96 و در روش برنامه‌ريزي بيان ژن برابر با 0.72 شد كه نشان دهنده اين است روش شبكه عصبي مصنوعي در اين تحقيق دقت بالاتري را در پراكنش داده‌هاي دشت جيرفت طي سال هاي 1381-1391 دارا مي‌باشد.