ارزيابي قابليت طبيعت گردي مراتع با استفاده از مدل ارزيابي چند معياره مبتني بر منطق فازي (منطقه مورد مطالعه: مراتع منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما)

مراتع به عنوان يكي از وسيع‌ترين بوم‌سازگان‌هاي خشكي در سطح دنيا منبع زندگي ميليون‌ها انسان هستند. اين بوم سازگان‌ها در ايران در طي ساليان اخير به دلايل مختلف دچار تخريب و كمبود بازدهي شده است و بايد به دنبال معيشت جايگزين براي مردم بومي متكي به مرتع بود. طبيعت گردي با محوريت مردم بومي مي‌تواند يك راه جايگزين باشد. پياده كردن طبيعت گردي در مراتع بايد با رعايت توانمندي عرصه صورت گيرد. در اين مطالعه مجموعه اي از معيارها با در نظر گرفتن حفاظت سرزمين براي ارزيابي تناسب طبيعت گردي مد نظر قرار گرفته است. با استفاده از روش ارزيابي چندمعياره مبتني بر منطق فازي اين معيارها استاندارد سازي، وزن دهي و تركيب شدند. نتايج نشان داد معيارهاي جذابيت و حفاظت با وزن 0.444 و 0.221 مهم‌ترين معيارهاي تعيين تناسب طبيعت گردي هستند. نتايج ارزيابي تناسب طبيعت گردي در مراتع منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما نشان داد بيش‌ترين سطح داراي تناسب خوب در تيپ گياهي Festuca – Bromus  كه در اطراف روستاي جهان‌نما واقع شده است، قرار دارد. به طور كلي از 15361 هكتار مرتع موجود، 1516.5 هكتار تناسب خوبي براي مرتع دارد. دليل اين امر چشم اندازه هاي زيبا، تنوع توپوگرافيك، نزديكي به روستاي جهان‌نما به عنوان مركز خدمات دهي، وجود راه دسترسي و اقليم مطلوب است. روش مبتني بر منطق فازي كه در اين مطالعه استفاده شد انعطاف بالايي در خصوص تغيير تركيب و وزن معيارها دارد. معيارهاي پيشنهاد شده در اين مطالعه مي‌تواند به عنوان مبنايي براي ارزيابي تناسب در ساير مراتع ايران مورد استفاده قرار گيرد.