بررسي و مقايسه مهمترين عوامل موثر بر مديريت چرا از دو ديدگاه بهره‌برداران و كارشناسان در مراتع قشلاقي و ييلاقي طايفه شش بلوكي(مطالعه موردي: استان‌هاي فارس و بوشهر)

اعمال مديريت چرا از دو ديدگاه كارشناسان و بهره برداران بومي هر كدام به تنهايي تا كنون نا كارآمد بوده است. براي حل اين مشكل، شناخت عوامل موثر بر مديريت سنتي(بهره‌برداران عشايري) و مديريت كارشناسي(فني) چرا و مراتع به بهره‌برداري مطلوب از مرتع كمك مي‌نمايد. به منظور تعيين و اولويت‌بندي مهمترين عوامل موثر بر مديريت چرا در زيست بوم عشاير قشقايي(طايفه شش بلوكي) در سال‌هاي 1394 و 1395، اقدام به نمونه آماري به تعداد  405 خانوار(با استفاده از فرمول كوكران) از گروه بهره‌برداران عشايري و نيز 45 نفر از گروه كارشناسان مطلع و خبره در زمينه كوچ و مديريت چراي دام در استان‌هاي فارس و بوشهر شد. روش تحقيق، پيمايش توصيفي و تحليلي و ابزار تحقيق پرسش‌نامه همراه با مصاحبه بود. در اين تحقيق نظرات دو گروه آماري در قالب طيف (پنج گزينه‌اي) ليكرت جمع آوري شد و سپس از طريق آزمون‌هاي ناپارامتريك مانند مان ويتني و كروسكال واليس مورد مقايسه آماري قرار گرفت. نتايج نشان داد كه نظرات كارشناسان و بهره‌برداران در اولويت‌بندي عوامل موثر بر مولفه‌ها و زير مولفه‌هاي مديريت چرا در اكثر موارد، تفاوت معني‌داري وجود دارد(0.01 p). در برخي موارد، ميزان اختلاف نظرات بين دو گروه پاسخگو ناچيز مي‌باشد. از نتايج تلفيق دو ديدگاه كارشناسان و بهره‌برداران مي‌توان عوامل مؤثر بر مولفه زمان چرا (كاهش بارندگي و خشكسالي‌هاي پي در پي، وقوع سرماي زودرس در ييلاق، وقوع گرماي زودرس در قشلاق، كافي بودن علوفه در مرتع، كمبود آب در مراتع قشلاقي)، مولفه پراكنش مكاني چرا (نقش چوپان در هدايت گله، چگونگي توزيع منابع آب در مرتع)، مولفه نوع و تركيب دام (شرايط پستي و بلندي مرتع، فاصله از منابع آب، نوسانات اقليمي و وقوع خشكسالي‌هاي پي در پي) و همچنين مولفه تعداد دام (معيشت بهره‌بردار، خشكسالي و نوسانات اقليمي و ميزان بارش‌هاي سال) را بر شمرد. به طور كلي بين نظرات كارشناسان در خصوص پاسخگويي به پرسش‌هاي تحقيق، همگني بيشتري وجود دارد ولي بين نظرات بهره‌برداران(چه بين تيره‌ها و چه بين بنكوهاي مختلف) همگني كمتري وجود دارد.